Tescilsiz topluluk tasarımı, tescilli topluluk tasarımını da düzenleyen AB’nin 6/2002 sayılı tüzüğüyle hayata geçmiştir. Tescilli ve tescilsiz tasarımlar birçok konuda örtüşmektedir.
Tescilsiz topluluk tasarımı AB çapında yetkisiz kişilerin tasarımınızı kopyalamasına mani olan nitelikte bir haktır. Bu hak tipik anlamda bir tekel hakkı vermese de tescilsiz tasarımın kopyalanması suretiyle yapılan bir üretime mani olur.
Tescilsiz topluluk tasarımı tasarımın kamuya sunulmasıyla vücut bulur ve üç yıl sürer. Bu hakkı tüzükteki koşulları karşılayan hangi milletten olursa olsun gerçek veya tüzel herkes iktisap edebilir.
Tescilsiz tasarımın yeni ve ayırt edici olması gerekmektedir. Bu konudaki değerlendirme tescilsiz tasarımın kamuya sunulmasından önceki tasarımlara bakılarak yapılır.
Tescilsiz topluluk tasarımı hakkı tasarımın kamuya sunulmasıyla kazanılır. Kamuya sunulmadan kasıt; tasarımın basılması, sergilenmesi, ticarette kullanılması veya ilgili kanalların ulaşabileceği herhangi bir şekilde sektörel pratiklere paralel olarak yapılır.
Karışık ürünler ve yedek parçalar hakkında ise farkllık arz eden bir durum vardır: Karışık ürünler iki veya daha fazla sökülüp takılan parçadan oluşan ürünlerdir.
Tescilsiz topluluk tasarımı yalnızca ürünün normal kullanımı sırasında gözle görülebilen normal kısımları kapsar. Kompleks ürünün normal görünümüne kavuşabilmesi için tamir edilmesi tescilsiz tasarım hakkını ihlal etmez. Bunun amacı orijinal olmayan araba parçalarının üretimi ve satımına engel olmaktır.
Tescilsiz topluluk tasarımı yalnızca ürünün teknik fonksiyonunu ilgilendiren tasarımlar ya da ürünün başka bir tasarıma yerleştirilmesi, tutturulması, sarılması suretiyle işlevini yerine getirebilen tasarımlar hakkında söz konusu değildir.
Tescilsiz topluluk tasarımının sahibi onu yaratandır. Eğer dizayn işçi tarafından işverenin talimatları doğrultusunda yaratılmışsa dizayn hakkı işverenin olacaktır.
