Tasarım korumasının esası tescile dayalıdır. Tasarım koruması tasarım başvuru tarihinden itibaren başlar. Tasarım tescilli olduğundan hükümsüz kılınmadıkça davalının tasarım korumasından yararlanacak olması doğal olmakla birlikte, davacı tarafça, davalının davaya konu tasarımı tasarım başvuru tarihinden ( 01.06.2015 ) önce de kullandığı 12/05/2005 tarihli noter ihtarnamesi ile ileri sürüldüğü anlaşılmakla, mahkemece davacının maddi tazminat istemi yönünden, davalının ticari defter ve kayıtları ve ürün katalogları incelenerek, dava konusu tasarımı, başvuru tarihine kadar üretim ve pazarlama konusu yapıp yapmadığı tespit edilerek, bu süre ve miktar yönünden tasarım hakkına tecavüzün tespiti ve tazminat yönünden inceleme ve değerlendirme yapılması gerekirken eksik inceleme ve hatalı gerekçe ile davacı- karşı davalının davasının tamamen reddi doğru olmamış, bu sebeple kararın davacı-karşı davalı yararına bozulması gerekmiştir.
YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ E. 2017/4916 K. 2019/1826 T. 5.3.2019
Dava, kumaş tasarım hakkında tecavüz nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.Eldeki davada uygulanacak mülga 554 S. Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkındaki KHK’nın 1. M. uyarınca tasarım korumasının esası tescile dayalıdır. KHK’nın 12. M. uyarınca da tasarım koruması tasarım başvuru tarihinden itibaren başlar. Davalının davaya konu tasarımı tasarım başvuru tarihinden ( 01.06.2015 ) önce de kullandığı 12/05/2005 tarihli noter ihtarnamesi ile ileri sürüldüğü anlaşılmakla, mahkemece davacının maddi tazminat istemi yönünden, davalının ticari defter ve kayıtları ve ürün katalogları incelenerek, dava konusu tasarımı, başvuru tarihine kadar üretim ve pazarlama konusu yapıp yapmadığı tespit edilerek, bu süre ve miktar yönünden tasarım hakkına tecavüzün tespiti ve tazminat yönünden inceleme ve değerlendirme yapılması gerekir.Davanın tümden reddi hatalı olmuştur.
Davacı-karşı davalı vekili, müvekkilinin 27.01.2015/532-1,8 Sayılı kumaş desen ürününü içeren tasarım tescilinin sahibi olduğunu, davalı şirketin müvekkilinin tasarımlarının aynısını üretmek suretiyle tasarım hakkına tecavüzde bulunduğunu, … 1. F. ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2015/15 Değişik İş sayılı dosyasında 22.06.2015 tarihinde yapılan delil tespitinde tespitte yer alan desen tasarımlarının görünüm özellikleri ile davacının tasarımlarının görünüm özelliklerinin aynı olduğunun bilirkişi raporunda belirlendiğini, müvekkilinin tecavüz nedeniyle zarara uğradığını ileri sürerek, tecavüz fiillerinin durdurulmasını, tecavüz suretiyle üretilen malların satışı nedeniyle fazlaya dair saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminat ile tasarım itibarı tazminatı olarak 10.000,00 TL manevi tazminatın ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, tecavüzün ref’ine ve kurulacak hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı-karşı davacı vekili, … 1. F. ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2015/15 Değişik İş sayılı dosyasında 22.06.2015 tarihinde yapılan delil tespitine ilişkin rapora itiraz ettiklerini, tespit dosyasındaki bilirkişinin tanımına uyan tekstil sektöründe binlerce ürün bulunduğunu, tasarımlar arasında benzerlik bulunmadığını, desenlerin karıştırılmasının mümkün olmadığını, müvekkilinin de piyasadaki tasarımlardan farklı olan müvekkili şirketin 2015/3804-11 ve 2015/4100-2 Sayılı tasarımlarının bulunduğunu savunarak davanın reddini; karşı davada ise davacının tasarımlarının yeni olmayıp yıllardan beri çeşitli firmalar tarafından üretildiğini, davacı tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özelliği bulunmadığını ileri sürerek karşı davalının 2015/00532 Sayılı tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı-karşı davalının 27.01.2015/532-1-13 Sayılı kumaş desen ürününü içeren tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına sahip olmadığının ispatlanamadığı, bu halde davacının tasarımlarının korunmaya devam edilmesi gerektiği, davalı-karşı davacının desenli kumaş ürününün 27.01.2015/532-1 Sayılı kumaş desen tasarımına tecavüz oluşturmadığı, ancak jakar dokuma tekniği ile dokunan kumaşın ise davacı-karşı davalının 27.01.2015/532-8 Sayılı kumaş desen tasarım tescilinden … haklara tecavüz oluşturduğu, bu tasarımın davalı-karşı davacının 2015/4100-2 sayı ile tescilli tasarım tescili kapsamında bulunduğu, 554 Sayılı KHK uygulamasında ve yargı kabullerinde tescilli tasarımın kullanımının hukuka aykırılığından bahsedilemeyeceği gerekçeleri ile asıl ve karşı davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
… Bölge Adliye Mahkemesince, davacı-karşı davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı-karşı davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- )Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına, davalı-karşı davacının tasarım tescil başvurusundan sonraki dönem yönünden tescilli tasarımlarına dayalı olarak yaptığı üretim ve satış faaliyetlerinin davacı-karşı davalının tasarım hakkına tecavüz teşkil etmeyecek olmasına göre yerel mahkeme kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından davacı-karşı davalı vekilinin aşağıdaki bentin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- ) Olaya uygulanacak mülga 554 Sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkındaki KHK’nın 1. maddesi uyarınca tasarım korumasının esası tescile dayalıdır. KHK’nın 12. maddesi uyarınca da tasarım koruması tasarım başvuru tarihinden itibaren başlar. Somut olayda her ne kadar bilirkişi raporunda davalı tarafın üretim ve satışına konu ürünlerin davacıya ait 2015/532 – 8 Sayılı tasarıma tecavüz oluşturduğu ifade olunmuş ise de, davalıya ait 2015/4100 – 2 Sayılı tasarım tescilli olduğundan hükümsüz kılınmadıkça davalının tasarım korumasından yararlanacak olması doğal olmakla birlikte, davacı tarafça, davalının davaya konu tasarımı tasarım başvuru tarihinden ( 01.06.2015 ) önce de kullandığı 12/05/2005 tarihli noter ihtarnamesi ile ileri sürüldüğü anlaşılmakla, mahkemece davacının maddi tazminat istemi yönünden, davalının ticari defter ve kayıtları ve ürün katalogları incelenerek, dava konusu tasarımı, başvuru tarihine kadar üretim ve pazarlama konusu yapıp yapmadığı tespit edilerek, bu süre ve miktar yönünden tasarım hakkına tecavüzün tespiti ve tazminat yönünden inceleme ve değerlendirme yapılması gerekirken eksik inceleme ve hatalı gerekçe ile davacı- karşı davalının davasının tamamen reddi doğru olmamış, bu sebeple kararın davacı-karşı davalı yararına bozulması gerekmiştir.
