Patent ve faydalı model korumasında esas alınan unsur o ürünün işlevsel özellikleridir. Diğer bir anlatımla, bir ürünün elde edilmesinde, çalıştırılmasında, kullanılmasında sağlanan teknik faydalardır. Patent korumasının patente konu ürünün dış görünümüyle, yani tasarımıyla bir ilgisi bulunmadığı gibi, ürünü tanıtmaya yarayan markalarla da hiçbir ilgisi bulunmamaktadır.
Faydalı model belgesine konu buluşun hangi unsurlar için korunması gerektiği, belge ekinde bulunan “İSTEMLER” başlıklı istem setlerine göre tespit edilmelidir.
YARGITAY 11. HD E. 2021/1255 K. 2022/5288 T. 27.6.2022
Patent ve faydalı model koruması mülga 551 Sayılı Patent KHK (6769 Sayılı SMK) hükümlerine göre sağlanmaktadır. Bununla birlikte 551 Sayılı KHK’nın 169. maddesi uyarınca faydalı modele konu ürünün tasarım olarak tescili mümkündür. Bu halde de tasarım, 554 Sayılı Tasarım KHK hükümleri doğrultusunda da korunabilir.
Somut olayda, davacı taraf adına tescilli faydalı model belgesine göre koruma talep ettiği halde, Mahkemece 554 Sayılı Tasarım KHK’nın 48/A maddesi uyarınca değerlendirme yapılması doğru olmadığı gibi, hükme esas alınması mümkün olmayan bilirkişi raporlarına istinaden daha çok marka hukukunda kullanılan “iltibas” kavramı üzerinden değerlendirme yapılması da doğru olmamıştır.
Dairemizin önceki bozma ilamlarında da ifade edildiği üzere, 551 Sayılı Patent KHK’nın 166. maddesi yollamasıyla, 83. madde uyarınca, faydalı model belgesine konu buluşun hangi unsurlar için korunması gerektiği, belge ekinde bulunan “İSTEMLER” başlıklı istem setlerine göre tespit edilmelidir.
Diğer bir anlatımla, FMB’deki istemlerden her birinin davalı tarafından kullanılan üründe yer alıp almadığı tek tek değerlendirilmelidir. İstemlerin birden fazla olduğu durumlarda, davalıya ait ürünün bazı istemler yönünden FMB’ne tecavüz halinde, bazı istemler yönünden ise tecavüz halinde olmaması mümkündür.
2-) Dairemizin hem 22.04.2015 tarih ve 2015/537 E. – 2015/5704 K. sayılı, hem de 12.05.2019 tarih ve 2018/2353 E. – 2019/4346 K. sayılı bozma ilamlarında, davacı adına tescilli FMB’ne konu istemler ile delil tespiti anındaki özellikleri itibariyle davalıya ait olan makinenin özelliklerinin karşılaştırılması suretiyle tecavüzün var olup olmadığının tespiti cihetine gidilmesi gerektiği belirtilmiş olmasına ve bozma ilamlarına uyulmasına rağmen, Mahkemece; davacının faydalı model belgesindeki istemlerin nelerden ibaret olduğu zikredilmeksizin her iki tarafa ait makineler karşılaştırılmak suretiyle değerlendirme yapılmıştır. Oysa mahkemece yapılacak iş, TPMK’dan getirtilen 2010/2312 Y sayılı FMB’de yer alan “İSTEMLER” başlıklı bölümde “ 1- Buluş, kapı kasasına değişken ölçülerde form veren, istenilen en ve yükseklikte kesme …” sözcükleri ile başlayan toplam 15 adet isteme konu teknik özelliklerin, tamamının ya da bazılarının davalının Diyarbakır TÜYAP fuarında tanıtımını yaptığı makinede bulunup bulunmadığı hususunda, dosyanın Ankara veya İstanbul’a gönderilerek Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi aracılığıyla, içlerinde patent vekili ve patent uzmanı bilirkişilerden rapor alınması, tecavüzün varlığının tespiti halinde ise mali müşavir bilirkişiden tazminat hususunda rapor alınması gerekirken, davalıya ait hangi tarihli olduğu bilinmeyen makine ile davacıya ait makinenin karşılaştırılması suretiyle hatalı değerlendirmeyle karar verilmesi doğru görülmemiş ve hükmün bu nedenle de davacı yararına bozulması gerekmiştir.
Patent Dava Patent Avukat Patent Vekil
Marka, Patent, Tasarım Tecavüzü Davası
Marka, Patent, Tasarım, Hukuki İşlemler
