Marka Hukukunda Parazitizm: Kavram, Uygulama ve Karşılaştırma
Giriş
Marka hukukunda parasitizm, bir markanın sahibinin, markanın kazandığı ticari değeri veya itibarı kendi mal veya hizmetlerinde kullanmak suretiyle haksız kazanç elde etmesidir. Parazitizm, marka hukukunun en önemli sorunlarından biridir.
Parazitizm Kavramı
Parazitizm, iki farklı şekilde ortaya çıkabilir:
Marka ismi parazitizmi: Bu durumda, parazit marka, ünlü bir markanın isminin veya benzer bir ismin kullanılması suretiyle tüketicileri yanıltmaya çalışmaktadır. Örneğin, “Coca-Cola” markasının ünlülüğünden yararlanmak amacıyla “Coca-Cola Light” markası kullanılmış olabilir.
Marka görünümü parazitizmi: Bu durumda, parazit marka, ünlü bir markanın görünümünün veya benzer bir görünümün kullanılması suretiyle tüketicileri yanıltmaya çalışmaktadır. Örneğin, “Nike” markasının ünlü logosundan yararlanmak amacıyla “Nike” şeklinde bir logo kullanılmış olabilir.
Parazitizmin Hukuki Dayanağı
Marka hukukunda parasitizm, marka tecavüzü olarak kabul edilmektedir. Marka tecavüzü, bir markanın sahibinin, markanın hakkına tecavüz edilmesidir. Marka hukukunda, marka tecavüzü, marka sahibinin marka hakkına dayanarak dava açması suretiyle önlenebilmektedir.
Parazitizmin Uygulaması
Parazitizm, marka hukukunda en çok tartışılan konulardan biridir. Parazitizm olarak kabul edilebilecek bazı durumlar şunlardır:
Ünlü bir markanın isminin veya logosunu kullanmak suretiyle tüketicileri yanıltmak.
Ünlü bir markanın ticari itibarından yararlanmak.
Ünlü bir markanın mal veya hizmetlerine benzer mal veya hizmetler üretmek.
Parazitizmin Karşılaştırılması
Marka hukukunda parasitizm, farklı ülkelerde farklı şekillerde ele alınmaktadır. Bazı ülkelerde, parasitizm, marka tecavüzü olarak kabul edilmektedir. Diğer ülkelerde ise, parasitizm, ayrı bir hukuki kavram olarak kabul edilmektedir.
Türkiye’de, marka hukukunda parasitizm, marka tecavüzü olarak kabul edilmektedir. Türkiye’de, marka tecavüzü, marka sahibinin marka hakkına dayanarak dava açması suretiyle önlenebilmektedir.
Sonuç
Marka hukukunda parasitizm, marka sahibinin marka hakkına önemli bir tehdit oluşturmaktadır. Marka sahipleri, markalarını korumak için parasitizm konusunda dikkatli olmalıdır.
Parazitizmin Önlenmesi
Marka sahipleri, parasitizmden korunmak için aşağıdaki önlemleri alabilirler:
Markalarını tescil ettirmek.
Markalarını aktif olarak kullanmak.
Markalarını korumak için hukuki önlemler almak.
Tanınmış Markanın Bilinmesi Gerektiği 11-76
Tanınmış Markanın Anahtar Kelime Olarak Kullanımı 1049
Rakiplerin Dürüstlük Kuralına Aykırı Her Davranışı Haksız Rekabettir 1506
Tanınmış Markalarda; Ayırt Edici Karakteri Zedeleme, İtibara Zarar Verme, Haksız Avantaj Sağlama
