Sınai Mülkiyet Kanununun 81. Maddesi SMK m. 81
Tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller
MADDE 81- (1) Aşağıda belirtilen fiiller tasarım hakkına tecavüz sayılır:
a) Tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak.
b) Tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek.
c) Tasarım hakkını gasp etmek.
(2) Başvuru, 65. maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahiptir. Tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmaz. Tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edilir.
(3) Koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmaz.
(4) Tescilsiz tasarımlar için, tasarım 57 nci maddeye göre kamuya sunulduğu takdirde, hak sahibi, tasarım hakkına yönelik ihlallerden dolayı dava açmaya yetkilidir
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 81. maddesi, tasarım hakkına tecavüz sayılan fiilleri düzenlemektedir. Bu maddeye göre, tasarım sahibinin izni olmaksızın, koruma kapsamındaki tasarımın aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, ithal etmek, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım hakkı sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmek, tasarım hakkına tecavüz sayılmaktadır.
Yargıtay Kararları
Yargıtay, tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller konusunda birtakım kararlar vermiştir. Bu kararlarda, tasarım hakkına tecavüz sayılan fiillerin unsurları ve kapsamı açıklanmıştır.
Yargıtay’ın 2023/1972 E., 2023/4882 K. sayılı kararında, tasarım sahibinin tasarım hakkından vazgeçmesinin, tasarımın hükümsüzlüğü sonucunu doğurmayacağına karar verilmiştir. Kararda, tasarım hakkından vazgeçme ile tasarımın hukuki varlığının ortadan kalkmadığı, sadece tasarım sahibinin tasarım hakkının sağladığı korumalardan yararlanma hakkının sona erdiği belirtilmiştir.
Yargıtay’ın 2023/2043 E., 2023/5048 K. sayılı kararında, tasarım hakkının devrinin, tasarım hakkının hükümsüzlüğü sonucunu doğurmayacağına karar verilmiştir. Kararda, tasarım hakkının devri ile tasarımın hukuki varlığının ortadan kalkmadığı, sadece tasarım hakkı sahibinin değiştiği belirtilmiştir.
Yargıtay’ın 2023/2111 E., 2023/5222 K. sayılı kararında, tasarımın genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerinin üretilmesi halinde, tasarım hakkına tecavüz sayılacağı belirtilmiştir. Kararda, tasarımın genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerinin üretilmesi, tasarım sahibinin özgün tasarımını koruma altına aldığı koruma alanını ihlal ettiğinden, tasarım hakkına tecavüz sayılacağı ifade edilmiştir.
İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2023/789 E., 2023/1578 K. sayılı kararında, tasarımın genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerinin üretilmesi halinde, tasarım hakkına tecavüz sayılacağı belirtilmiştir. Kararda, Yargıtay’ın 2023/2111 E., 2023/5222 K. sayılı kararı ile aynı gerekçeler ileri sürülmüştür.
Marka, Patent, Tasarım Hakkına Tecavüzünün Olmadığının Tespiti Davası
Marka ve Tasarım Tecavüzünde Zararın Tespiti 2306
