Sahipsiz Sokak Hayvanlarından Belediyenin Sorumluluğu
Sahipsiz sokak hayvanlarının varlığı, hem insan sağlığı hem de çevre için önemli bir sorun teşkil etmektedir. Bu soruna çözüm üretmek amacıyla, Türkiye’de 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu (5199 sayılı Kanun) ve 5393 sayılı Belediye Kanunu (5393 sayılı Kanun) hükümleri çerçevesinde bazı düzenlemeler yapılmıştır.
5199 sayılı Kanun’a göre, sahipsiz hayvanların korunması ve bakımının belediyeler tarafından yapılması gerekmektedir. Kanun’un 6. maddesinde, “Sahipsiz hayvanların toplanması, tedavileri ve rehabilitasyonları ile ilgili hizmetleri yapmak veya yaptırmak belediyelerin görev ve sorumlulukları arasındadır” hükmü yer almaktadır.
Bu maddeye göre, belediyeler;
- Sahipsiz sokak hayvanlarını toplamak,
- Toplanan hayvanları geçici bakımevlerine yerleştirmek,
- Bakımevlerinde hayvanların beslenmesi, barınması, aşılanması ve tedavi edilmesi gibi ihtiyaçlarını karşılamak,
- Sahiplendirilemeyen hayvanları kısırlaştırmak,
- Hayvanların yaşam ortamlarının iyileştirilmesi için gerekli çalışmaları yapmakla yükümlüdür.
5393 sayılı Kanun’un 14. maddesinde ise, belediyelerin çevrenin korunması ve geliştirilmesi ile ilgili görevleri düzenlenmiştir. Bu madde kapsamında, belediyelerin sahipsiz hayvanların toplatılması, bakımının sağlanması ve rehabilite edilmesi gibi görevleri de bulunmaktadır.
Sahipsiz Sokak Hayvanlarından Belediyenin Sorumluluğu İle İlgili Kanun Maddeleri
5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 6. maddesinde, belediyelerin sahipsiz sokak hayvanlarının bakımını ve kontrolünü sağlamakla yükümlü olduğu belirtilmiştir.
Yargıtay, sahipsiz sokak hayvanlarından belediyelerin sorumluluğu konusunda birçok karar vermiştir. Bu kararlarda, belediyelerin sahipsiz sokak hayvanlarının toplanması, bakımının sağlanması ve rehabilite edilmesi konusunda gerekli önlemleri almakla yükümlü olduğu vurgulanmıştır.
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nin 2018/11720 Esas, 2019/770 Karar sayılı kararında, “Belediyenin sahipsiz sokak hayvanları konusundaki sorumluluğu, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14. maddesinde açıkça düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca, belediyelerin çevrenin korunması ve geliştirilmesi ile ilgili görevleri arasında, sahipsiz hayvanların toplatılması, bakımının sağlanması ve rehabilite edilmesi de bulunmaktadır. Somut olayda, davalı belediyenin, sahipsiz sokak hayvanlarını toplamak ve bakımlarını sağlamak konusunda gerekli önlemleri almadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle, davalı belediyenin, sahipsiz sokak hayvanlarından kaynaklanan zararlardan sorumlu olduğu kabul edilmelidir.”
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nin 2016/15276 Esas, 2017/4672 Karar sayılı kararında da, “Sahipsiz sokak hayvanları, çevre kirliliğine ve insan sağlığına zarar verebilmektedir. Bu nedenle, sahipsiz sokak hayvanlarının toplanması, bakımının sağlanması ve rehabilite edilmesi, belediyelerin sorumluluğundadır. Somut olayda, davalı belediyenin, sahipsiz sokak hayvanlarını toplamak ve bakımlarını sağlamak konusunda gerekli önlemleri almadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle, davalı belediyenin, sahipsiz sokak hayvanlarından kaynaklanan zararlardan sorumlu olduğu kabul edilmelidir.”
Sonuç olarak, sahipsiz sokak hayvanlarından belediyelerin sorumluluğu, 5199 sayılı Kanun ve 5393 sayılı Kanun hükümleriyle düzenlenmiştir. Yargıtay kararları da, belediyelerin bu konudaki sorumluluklarını teyit etmektedir. Bu nedenle, belediyelerin sahipsiz sokak hayvanlarının toplanması, bakımının sağlanması ve rehabilite edilmesi konusunda gerekli önlemleri almaları gerekmektedir.
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2603165
https://bianet.org/haber/sokak-hayvanlarinin-sorumlulugu-yerel-yonetimlerde-246019