Sınai Mülkiyet Kanunu’nun(SMK) 118. Maddesi
Tarafların Patent Başvurusu İle İlgili Hak ve Yükümlülükleri
MADDE 118- (1) Çalışan, patent alınabilmesi için gerekli bilgileri işverene vermek ve gerekli yardımı yapmakla yükümlüdür. İşveren de hizmet buluşuna patent verilmesi için yaptığı başvuru ve eklerinin suretlerini çalışana vermek ve çalışanın talebi üzerine başvuru işlemleri sırasındaki gelişmeleri ona bildirmekle yükümlüdür.
(2) İşveren, çalışanın hizmet buluşu sebebiyle talep ettiği bedeli ödemeden önce, patent başvurusundan veya patent hakkından vazgeçmek isterse durumu çalışana bildirmekle yükümlüdür. Çalışanın talebi üzerine işveren, masrafları çalışana ait olmak üzere patent hakkını veya patent alınması için gerekli olan belgeleri çalışana devretmek zorundadır.
Çalışan, bu konuda kendisine yapılan bildirime, bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde cevap vermezse, işveren patent başvurusu veya patentin sağladığı haklardan vazgeçebilir.
(3) İşveren, ikinci fıkrada belirtilen bildirimle birlikte hizmet buluşundan inhisari olmayan yararlanma hakkını, makul bir bedel karşılığında saklı tutabilir.
(4) Çalışan buluşundan doğan hak ve yükümlülükler, iş sözleşmesinin sona ermiş olmasından etkilenmez.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 118. Maddesi: Hizmet Buluşu ve Hak Sahipliği
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 118. maddesi, işveren tarafından çalışanın işyerinde veya işverenin mülkiyeti veya kontrolü altındaki işyerinde yapılan buluşlar için geçerli olan hak ve yükümlülükleri düzenlemektedir. Bu maddeye göre, hizmet buluşundan doğan hak ve yükümlülükler, iş sözleşmesinin sona ermesinden etkilenmez.
Maddenin genel yorumu
Maddenin genel yorumu, hizmet buluşundan doğan hak ve yükümlülüklerin, işveren ve çalışan arasında eşit ve hakkaniyetli bir şekilde paylaşılacağı yönündedir. Bu madde, çalışanın işverenin mülkiyet veya kontrolü altındaki işyerinde yaptığı buluşlardan elde ettiği haklara sahip olmasını sağlarken, işverenin de bu buluşlardan elde ettiği faydalardan yararlanmasına olanak tanımaktadır.
Maddenin alt maddelerinin yorumu
- (1) Çalışan, patent alınabilmesi için gerekli bilgileri işverene vermek ve gerekli yardımı yapmakla yükümlüdür.
Bu madde, çalışanın, işverenin hizmet buluşundan patent alabilmesi için gerekli olan bilgileri ve yardımı sağlamasını zorunlu kılmaktadır. Bu bilgiler, buluşun teknik özelliklerini, kullanım alanlarını ve buluşun gerçekleştirilme yöntemlerini içerebilir. Çalışanın bu yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda, işveren patent başvurusunda bulunma veya patenti elde etme hakkını kaybedebilir.
- (2) İşveren, çalışanın hizmet buluşu sebebiyle talep ettiği bedeli ödemeden önce, patent başvurusundan veya patent hakkından vazgeçmek isterse durumu çalışana bildirmekle yükümlüdür.
Bu madde, işverenin, çalışanın hizmet buluşundan elde ettiği bedeli ödemeden önce, patent başvurusundan veya patent hakkından vazgeçebilmesi için çalışana bildirimde bulunmasını zorunlu kılmaktadır. Bu bildirimde, işverenin vazgeçme kararının gerekçeleri ve çalışanın sahip olduğu hakların neler olduğu belirtilmelidir. Çalışan, bu bildirime üç ay içinde cevap vermezse, işveren patent başvurusu veya patentin sağladığı haklardan vazgeçebilir.
- (3) İşveren, ikinci fıkrada belirtilen bildirimle birlikte hizmet buluşundan inhisari olmayan yararlanma hakkını, makul bir bedel karşılığında saklı tutabilir.
Bu madde, işverenin, patent başvurusundan veya patent hakkından vazgeçmesi durumunda, hizmet buluşundan inhisari olmayan yararlanma hakkını, makul bir bedel karşılığında saklı tutabilmesine olanak tanımaktadır. Bu hak, işverenin buluşu kendi üretiminde kullanma, üçüncü kişilere kullandırma veya lisanslama hakkını içerir.
- (4) Çalışan buluşundan doğan hak ve yükümlülükler, iş sözleşmesinin sona ermiş olmasından etkilenmez.
Bu madde, hizmet buluşundan doğan hak ve yükümlülüklerin, iş sözleşmesinin sona ermesinden etkilenmeyeceğini hükme bağlamaktadır. Bu hüküm, çalışanın işverenin mülkiyet veya kontrolü altındaki işyerinde yaptığı buluşlardan elde ettiği haklara sahip olmaya devam edeceğini, işverenin de bu buluşlardan elde ettiği faydalardan yararlanmaya devam edebileceğini göstermektedir.
Sonuç
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 118. maddesi, hizmet buluşundan doğan hak ve yükümlülükleri, işveren ve çalışan arasında eşit ve hakkaniyetli bir şekilde paylaşmayı amaçlamaktadır. Bu madde, çalışanın işverenin mülkiyet veya kontrolü altındaki işyerinde yaptığı buluşlardan elde ettiği haklara sahip olmasını sağlarken, işverenin de bu buluşlardan elde ettiği faydalardan yararlanmasına olanak tanımaktadır.
Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 117. Maddesi Çalışan Buluşlarında Hakkaniyete Uygunluk Şartı
Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 116. Maddesi Hizmet Buluşu Patent Başvurusu
https://bozbel.files.wordpress.com/2018/05/gerekc3a7eli-sc4b1nai-mc3bclkiyet-kanunu.pdf
