Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 120. Maddesi
Çalışanın Önalım Hakkı
SMK MADDE 120
(1) İşverenin iflas etmesi ve iflas idaresinin de buluşu işletmeden ayrı olarak devretmek istemesi hâlinde çalışanın, yapmış olduğu ve işverenin de tam hak talebinde bulunduğu buluşa ilişkin olarak önalım hakkı vardır.
(2) Çalışan buluşundan doğan bedel alacağı, imtiyazlı alacaklardandır. İflas idaresi bu nitelikteki birden çok bedel alacağını, alacaklılar arasında alacakları oranında dağıtır. Çalışan, bedel alacağı yerine buluşunun serbest buluşa dönüşmesini talep edebilir.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 120. Maddesinde Düzenlenen Çalışanın Önalım Hakkı
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 120. maddesi, işverenin iflas etmesi ve iflas idaresinin de buluşu işletmeden ayrı olarak devretmek istemesi hâlinde çalışanın, yapmış olduğu ve işverenin de tam hak talebinde bulunduğu buluşa ilişkin olarak önalım hakkı olduğunu düzenlemektedir.
Önalım hakkı nedir?
Önalım hakkı, bir malın veya hakkın başkasına satılması hâlinde, o malın veya hakkın önceden belirli bir kişiye satılmasını sağlayan bir haktır. Sınai Mülkiyet Kanunu’nda düzenlenen çalışanın önalım hakkı ise, bir buluşun iflas yoluyla satışı hâlinde, o buluşun önceden çalışana satılmasını sağlayan bir haktır.
Önalım hakkının şartları nelerdir?
Çalışanın önalım hakkının şartları şunlardır:
- İşverenin iflas etmiş olması
- İflas idaresinin buluşu işletmeden ayrı olarak devretmek istemesi
- Çalışanın, buluşu yapmış olması
- İşverenin, buluşa ilişkin tam hak talebinde bulunması
Önalım hakkının kapsamı nelerdir?
Çalışanın önalım hakkı, işverenin iflas yoluyla satışını istediği tüm buluşları kapsar. Bu kapsamda, patent, faydalı model, endüstriyel tasarım ve markalar yer alır.
Önalım hakkının kullanımı nasıl olur?
Çalışan, önalım hakkını kullanmak için, iflas idaresine bir önalım teklifi sunmalıdır. Bu teklifte, buluşun bedeli ve ödeme şekli belirtilmelidir. İflas idaresi, teklifi kabul ederse, buluş çalışana satılır. İflas idaresi teklifi kabul etmezse, çalışan, mahkemeye başvurarak önalım hakkının tanınmasını isteyebilir.
Önalım hakkının hukuki sonuçları nelerdir?
Çalışanın önalım hakkının kabul edilmesi hâlinde, buluş çalışana satılmış olur. Bu durumda, buluşun sahibi çalışan olur ve buluş üzerinde tam hak sahibi olur.
Sonuç olarak, sınai mülkiyet kanununun 120. maddesi, çalışanın iflas yoluyla satışa çıkan buluşlara ilişkin olarak önalım hakkı olduğunu düzenlemektedir. Bu hak, çalışanın buluştan elde edeceği geliri korumaya yönelik bir hak olarak kabul edilebilir.
Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 119. Maddesi Çalışan Buluşu Serbest Buluşu
Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 117. Maddesi Çalışan Buluşlarında Hakkaniyete Uygunluk Şartı
Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 113. Maddesi Çalışanların Buluşları
