Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 134. Maddesi
Ek Patentte Zorunlu Lisans Kapsamı
MADDE 134- (1) Zorunlu lisans, lisansın kabul tarihinde mevcut bulunan patentin eklerini de kapsar. Zorunlu lisansın verilmesinden sonra yeni ek patentler verilmişse ve bunlar lisans konusu patentle aynı kullanım amacına hizmet etmekte ise lisans alan, mahkemeden eklerin de zorunlu lisans kapsamına dâhil edilmesi talebinde bulunabilir. Taraflar ek patentler nedeniyle genişletilen lisansın bedeli ve diğer şartları konusunda anlaşamazlarsa bunlar mahkeme tarafından belirlenir.
Maddenin ikinci fıkrasında, zorunlu lisansın verilmesinden sonra yeni ek patentler verilmişse ve bunlar lisans konusu patentle aynı kullanım amacına hizmet etmekte ise, lisans alanın, mahkemeden eklerin de zorunlu lisans kapsamına dâhil edilmesi talebinde bulunabileceği düzenlenmiştir. Bu hüküm, zorunlu lisansın kapsamını daha da genişletmek ve lisans alanın, patentin tüm güncel unsurlarından yararlanmasını sağlamak amacıyla getirilmiştir.
Maddenin üçüncü fıkrasında, ek patentler nedeniyle genişletilen lisansın bedeli ve diğer şartları konusunda tarafların anlaşamaması durumunda, bunların mahkeme tarafından belirleneceği düzenlenmiştir. Bu hüküm, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların çözümü için mahkemeye başvuru imkânı tanımaktadır.
Maddenin Yorumu
Maddenin birinci fıkrası, zorunlu lisansın, lisansın kabul tarihinde mevcut bulunan patentin eklerini de kapsadığını düzenlemektedir. Bu hüküm, zorunlu lisansın kapsamını genişletmek ve lisans alanın, patentin tüm unsurlarından yararlanmasını sağlamak amacıyla getirilmiştir.
Ek patentler, patentin kapsamını genişleten ve patentin yeni kullanım alanlarına olanak sağlayan patentlerdir. Bu nedenle, zorunlu lisansın kapsamına dahil edilmesi, lisans alanın, patentin tüm unsurlarından yararlanmasını ve patentin tüm kullanım alanlarını kullanmasını sağlamaktadır.
Maddenin ikinci fıkrası, zorunlu lisansın verilmesinden sonra yeni ek patentler verilmişse ve bunlar lisans konusu patentle aynı kullanım amacına hizmet etmekte ise, lisans alanın, mahkemeden eklerin de zorunlu lisans kapsamına dâhil edilmesi talebinde bulunabileceği düzenlemektedir. Bu hüküm, zorunlu lisansın kapsamını daha da genişletmek ve lisans alanın, patentin tüm güncel unsurlarından yararlanmasını sağlamak amacıyla getirilmiştir.
Patent sahibi, patentini geliştirerek yeni ek patentler alabilir. Bu durumda, zorunlu lisans alan da, bu ek patentlerden yararlanmak isteyebilir. Bu hüküm, zorunlu lisans alanın bu talebini, mahkemeye başvurarak gerçekleştirebilmesini sağlamaktadır.
Maddenin üçüncü fıkrası, ek patentler nedeniyle genişletilen lisansın bedeli ve diğer şartları konusunda tarafların anlaşamaması durumunda, bunların mahkeme tarafından belirleneceği düzenlemektedir. Bu hüküm, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların çözümü için mahkemeye başvuru imkânı tanımaktadır.
Zorunlu lisansın bedeli ve diğer şartları, taraflar arasında serbestçe belirlenebilir. Ancak, taraflar bu konuda anlaşamazlarsa, bedel ve diğer şartlar, mahkeme tarafından belirlenecektir.
Maddenin Uygulanması
Madde, zorunlu lisans hükümlerinin uygulanmasını daha da kolaylaştırmaktadır. Bu hüküm sayesinde, zorunlu lisans alan, patentin tüm unsurlarından ve tüm güncel unsurlarından yararlanabilir.
Maddenin uygulanmasında, aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır:
- Ek patentlerin, lisans konusu patentle aynı kullanım amacına hizmet etmesi gerekmektedir.
- Lisans alan, ek patentlerin zorunlu lisans kapsamına dâhil edilmesi talebini, mahkemeye başvurarak gerçekleştirmelidir.
- Ek patentler nedeniyle genişletilen lisansın bedeli ve diğer şartları, taraflar arasında serbestçe belirlenebilir. Taraflar bu konuda anlaşamazlarsa, bedel ve diğer şartlar, mahkeme tarafından belirlenecektir.
SONUÇ
Bu madde, zorunlu lisansın kapsamını netleştirerek, lisansın verildiği tarihte mevcut olan patentin eklerinin de dikkate alınmasını ve ek patentlerin de lisans kapsamına dahil edilmesi talebinde bulunulmasını sağlayarak, adil bir denge sağlar. Ayrıca, anlaşmazlık durumlarında mahkemenin devreye girmesi, taraflar arasında adil bir çözümün bulunmasını sağlar.
Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 133. Maddesi Zorunlu Lisansın Hukuki Niteliği
Sınai Mülkiyet Kanunu(SMK) Madde 132 Patentin Kamu Yararına Zorunlu Lisansı
Sınai Mülkiyet Kanunu(SMK) madde 131 Patent Konularının Bağımlılığı Zorunlu Lisans
Sınai Mülkiyet Kanunu(SMK) m.130 Patentin Kullanılmaması Zorunlu Lisans