Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 139. Maddesi
Patentin Hükümsüzlüğünün Etkisi
MADDE 139- (1) Patentin hükümsüzlüğüne karar verilmesi hâlinde, kararın sonuçları geçmişe dönük olarak etkili olur ve patent veya patent başvurusuna bu Kanunla sağlanan koruma hiç doğmamış sayılır.
(2) Patent sahibinin ağır ihmal veya kötüniyetli olarak hareket etmesinden zarar görenlerin tazminat talepleri saklı kalmak üzere, hükümsüzlüğün geçmişe dönük etkisi aşağıdaki durumları etkilemez:
a) Patentin hükümsüzlüğüne karar verilmeden önce, patentin sağladığı haklara tecavüz sebebiyle verilen hukuken kesinleşmiş ve uygulanmış kararlar.
b) Patentin hükümsüzlüğüne karar verilmeden önce yapılmış ve uygulanmış sözleşmeler.
(3) İkinci fıkranın (b) bendinde belirtilen sözleşme uyarınca ödenmiş bedelin
hakkaniyet gereğince kısmen veya tamamen iadesi talep edilebilir.
(4) Patentin hükümsüzlüğüne ilişkin kesinleşmiş karar herkese karşı hüküm doğurur.
Hükümsüzlük kararının kesinleşmesinden sonra mahkeme, bu kararı Kuruma resen bildirir.
Kesinleşmiş karar ile hükümsüz kılınan patent, Kurum tarafından sicilden terkin edilir ve
durum Bültende yayımlanır.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 139. Maddesi: Patent Hükümsüzlüğü ve Etkileri
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 139. Maddesi, patent hükümsüzlüğü kararının sonuçlarını düzenler. Bu madde, hem patent sahibinin haklarını hem de üçüncü kişilerin menfaatlerini göz önünde bulundurarak, hükümsüzlük kararının geçmişe dönük ve geleceğe dönük etkilerini açıklar.
Madde 139’un Fıkra Fıkra İncelemesi:
1. Fıkra: Bu fıkra, patent hükümsüzlüğü kararının geçmişe dönük olarak etkili olacağını ve patent veya patent başvurusuna bu Kanunla sağlanan koruma hiç doğmamış sayılacağını açıkça belirtir. Bu, patent sahibinin, hükümsüzlük kararının tarihinden itibaren patentten doğan haklarını kullanılamayacağı anlamına gelir.
Örnek: Bir patent hükümsüz kılınırsa, patent sahibi, patent ihlali nedeniyle daha önce açtığı davalardan tazminat alamaz.
2. Fıkra: Bu fıkra, patent sahibinin ağır ihmal veya kötüniyetli olarak hareket etmesinden zarar görenlerin tazminat talepleri saklı kalmak üzere, hükümsüzlüğün geçmişe dönük etkisinin bazı durumları etkilemeyeceğini belirtir.
2. Fıkranın (a) Bendi: Bu bent, patent hükümsüzlüğü kararından önce, patentin sağladığı haklara tecavüz sebebiyle verilen hukuken kesinleşmiş ve uygulanmış kararları hükümsüzlük kararının geçmişe dönük etkisinden muaf tutar.
Örnek: Bir patent hükümsüz kılınırsa bile, patent ihlali nedeniyle daha önce verilen ve tazminat ödemesini içeren kesinleşmiş bir mahkeme kararı geçerliliğini korur.
2. Fıkranın (b) Bendi: Bu bent, patent hükümsüzlüğü kararından önce yapılmış ve uygulanmış sözleşmeleri hükümsüzlük kararının geçmişe dönük etkisinden muaf tutar.
Örnek: Bir patent hükümsüz kılınırsa bile, patent lisansı veya know-how sözleşmesi gibi daha önce yapılmış ve uygulanmakta olan sözleşmeler geçerliliğini korur.
3. Fıkra: Bu fıkra, 2. Fıkranın (b) bendinde belirtilen sözleşme uyarınca ödenmiş bedelin hakkaniyet gereğince kısmen veya tamamen iadesi talep edilebileceğini açıklar. Bu durumda, patent sahibinin aldığı bedelin ne kadarının iade edileceği, mahkeme tarafından hakkaniyet kurallarına göre belirlenecektir.
Örnek: Bir patent hükümsüz kılınırsa ve patent sahibi, lisans sözleşmesi kapsamında lisans ücretleri almışsa, lisans alan kişi bu ücretlerin hakkaniyet gereğince bir kısmını veya tamamını iade talep edebilir.
4. Fıkra: Bu fıkra, patent hükümsüzlüğü kararının kesinleşmiş olması halinde herkese karşı hüküm doğuracağını açıklar. Bu, patent hükümsüzlüğü kararının tüm üçüncü kişiler için bağlayıcı olduğu anlamına gelir.
Fıkra 4’ün Sonuçları:
- Patent hükümsüzlüğü kararı, patent siciline işlenir ve Bültende yayımlanır.
- Patent hükümsüzlüğü kararı, patent hakkının üçüncü kişilere devredilmesini engeller.
- Patent hükümsüzlüğü kararı, üçüncü kişilerin patent hakkına dayanarak açacağı davaları reddetme sebebi olabilir.
Sonuç:
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 139. Maddesi, patent hükümsüzlüğü kararının hem patent sahibinin haklarını hem de üçüncü kişilerin menfaatlerini etkileyen önemli bir maddedir. Bu maddeyi anlamak, patentlerle ilgili işlemlerde ve davalarda önemli rol oynar.
Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 138. Maddesi Patent Hükümsüzlüğü
http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/48245.pdf
http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/445/mehmetmesut_barkale_tez.pdf?sequence=1&isAllowed=y
