Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu(FSEK) Madde 8 Eser Sahipliği
İKİNCİ BÖLÜM
A) Tarif:
I – Genel olarak:
Madde 8 – (Değişik: 21/2/2001 – 4630/5 md.)
Bir eserin sahibi, onu meydana getirendir.
Bir işlenmenin ve derlemenin sahibi, asıl eser sahibinin hakları mahfuz kalmak şartıyla onu işleyendir.
Sinema eserlerinde; yönetmen, özgün müzik bestecisi, senaryo yazarı ve diyalog yazarı, eserin birlikte sahibidirler. Canlandırma tekniğiyle yapılmış sinema eserlerinde, animatör de eserin birlikte sahipleri arasındadır.
Eser Sahipliği: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde 8’in Açıklaması
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 8. maddesi, eser sahipliğini çeşitli durumlara göre tanımlayarak açıklamaktadır. Bu yazıda, madde 8’in içerdiği farklı eser sahipliği durumlarını ve ilgili örnekleri detaylandıracağız.
Genel Olarak Eser Sahipliği
Madde 8’e göre, bir eserin sahibi, onu meydana getirendir. Yani, bir sanat eseri, edebi eser veya bilimsel eser yaratan kişi, o eserin sahibidir.
Örnek 1: Ressam
Bir ressam, bir tabloyu yarattığında, o tablonun sahibi ressamın kendisidir. Eseri meydana getiren kişi olarak tüm hakları elinde bulundurur.
Örnek 2: Yazar
Bir yazar, bir roman yazdığında, o romanın sahibi yazardır. Eseri yaratan kişi olarak roman üzerindeki tüm haklara sahiptir.
İşlenmeler ve Derlemeler
Bir işlenmenin ve derlemenin sahibi, asıl eser sahibinin hakları mahfuz kalmak şartıyla onu işleyendir. Yani, bir eseri işleyerek yeni bir eser oluşturan kişi, işlenmiş eserin sahibi olur, ancak asıl eserin sahibi üzerindeki haklar korunur.
Örnek: Uyarlama
Bir yazar, bir romanı tiyatro oyununa uyarladığında, tiyatro oyununun sahibi uyarlamayı yapan yazardır. Ancak, orijinal romanın sahibi olan yazarın hakları korunur.
Sinema Eserlerinde Eser Sahipliği
Sinema eserlerinde, yönetmen, özgün müzik bestecisi, senaryo yazarı ve diyalog yazarı eserin birlikte sahipleridir. Bu, sinema eserlerinin kolektif çabalarla oluşturulduğunu ve bu çabalara katılan ana kişilerin eser üzerinde ortak haklara sahip olduğunu ifade eder. Canlandırma tekniğiyle yapılmış sinema eserlerinde animatör de bu gruba dahil edilir.
Örnek 1: Film Yapımı
Bir filmde yönetmen, senaryo yazarı, özgün müzik bestecisi ve diyalog yazarı, filmin birlikte sahipleridir. Örneğin, bir yönetmen, bir senaristin yazdığı senaryoyu çektiğinde ve bir bestecinin müziklerini kullandığında, hepsi film üzerindeki haklara ortaklaşa sahiptirler.
Örnek 2: Animasyon Filmi
Bir animasyon filminde yönetmen, senaryo yazarı, özgün müzik bestecisi, diyalog yazarı ve animatör, filmin birlikte sahipleridir. Animatör, canlandırma tekniğiyle yapılan bu eserde diğer yaratıcılar ile birlikte hak sahibi olur.
Sonuç
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 8. maddesi, eser sahipliğini kapsamlı bir şekilde tanımlamaktadır. Eseri yaratan kişi, eserin sahibi olurken, işlenme ve derlemelerde işleyici kişi sahiplik haklarına sahiptir. Sinema eserlerinde ise yönetmen, özgün müzik bestecisi, senaryo yazarı, diyalog yazarı ve animatör gibi ana yaratıcılar eserin birlikte sahipleri olarak kabul edilir. Bu düzenlemeler, eser sahiplerinin haklarının korunması ve adil bir şekilde dağıtılmasını sağlamaktadır.
Eser Sahipliği ve Eser Sahibinin Belli Olmaması 217
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu(FSEK) m. 7 Alenileşmiş Eser ve Yayınlanmış Eser Kavramları
Eser Sahipliği Karinesi FSEK m. 11/1
