Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu(FSEK) Madde 9
II – Eser sahiplerinin birden fazla oluşu:
Madde 9 – Birden fazla kimselerin birlikte vücuda getirdikleri eserin kısımlara ayrılması mümkünse, bunlardan her biri vücuda getirdiği kısmın sahibi sayılır.
Aksi kararlaştırılmış olmadıkça, eseri birlikte vücuda getirenlerden her biri bütün eserin değiştirilmesi veya yayımlanması için diğerlerinin iştirakini istiyebilir. Diğer taraf muhik bir sebep olmaksızın iştirak etmezse, mahkemece müsaade verilebilir. Aynı hüküm mali hakların kullanılmasında da uygulanır.
Eser Sahiplerinin Birden Fazla Olması: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde 9’un Açıklaması
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 9. maddesi, birden fazla kişi tarafından birlikte oluşturulan eserlerin sahipliği ve bu eserlerin kullanımı ile ilgili düzenlemeleri içerir. Bu yazıda, madde 9’un içerdiği farklı durumları ve ilgili örnekleri detaylandıracağız.
Eserin Kısımlara Ayrılması
Madde 9’a göre, birden fazla kişinin birlikte oluşturduğu eserin kısımlara ayrılması mümkünse, bu kişilerden her biri oluşturduğu kısmın sahibi sayılır. Bu, eserin her bir yaratıcısının kendi katkısının üzerinde tam hakka sahip olduğu anlamına gelir.
Örnek: Ortak Yazılan Kitap
İki yazarın birlikte yazdığı bir kitap düşünelim. Eğer kitabın bölümleri ayrılabiliyorsa ve her bir yazar kendi bölümünü yazmışsa, her yazar kendi bölümünün sahibi olur.
Eserin Değiştirilmesi veya Yayımlanması
Eseri birlikte oluşturanlardan her biri, bütün eserin değiştirilmesi veya yayımlanması için diğerlerinin katılımını talep edebilir. Eğer diğer taraf haklı bir sebep olmaksızın katılım sağlamazsa, mahkeme izniyle bu işlemler gerçekleştirilebilir.
Örnek: Ortak Resim Projesi
İki ressamın birlikte yaptığı bir duvar resmi düşünelim. Bir ressam, eseri sergilemek veya değiştirmek isterse, diğer ressamın onayını almalıdır. Eğer diğer ressam haklı bir sebep olmadan onay vermezse, mahkeme bu konuda izin verebilir.
Mali Hakların Kullanılması
Aynı hüküm, eserin mali haklarının kullanılmasında da uygulanır. Yani, eseri birlikte oluşturanlar, eserin ekonomik faydalarından yararlanmak için de birbirlerinin katılımını talep edebilir.
Örnek: Ortak Bestelenmiş Şarkı
İki müzisyenin birlikte bestelediği bir şarkı düşünelim. Şarkının telif haklarından doğan gelirleri paylaşmak veya şarkının ticari olarak kullanılması için her iki müzisyenin de onayı gereklidir. Eğer bir müzisyen, haklı bir sebep olmaksızın bu onayı vermezse, mahkeme müdahale edebilir.
Sonuç
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 9. maddesi, birden fazla kişi tarafından oluşturulan eserlerin sahipliğini ve bu eserlerin kullanımıyla ilgili kuralları belirler. Eserin kısımlara ayrılması durumunda, her bir yaratıcı kendi kısmının sahibi olur. Eserin değiştirilmesi veya yayımlanması için tüm yaratıcıların onayı gereklidir, ancak haklı bir sebep olmaksızın onay verilmezse, mahkeme müdahalesi mümkündür. Aynı kurallar mali hakların kullanımı için de geçerlidir. Bu düzenlemeler, ortak yaratılan eserlerin adil bir şekilde yönetilmesini ve yaratıcıların haklarının korunmasını sağlar.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu(FSEK) Madde 8 Eser Sahipliği
Eser Sahipliği ve Eser Sahibinin Belli Olmaması 217
