Mali Hakların Kullanılması: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde 18
Madde 18 – (Değişik: 21/2/2001 – 4630/11 md.)
Mali hakları kullanma yetkisi münhasıran eser sahibine aittir.
Aralarındaki özel sözleşmeden veya işin mahiyetinden aksi anlaşılmadıkça; memur, hizmetli ve işçilerin işlerini görürken meydana getirdikleri eserler üzerindeki haklar, bunları çalıştıran veya tayin edenlerce kullanılır. Tüzel kişilerin uzuvları hakkında da bu kural uygulanır.
Bir eserin yapımcısı veya yayımcısı, ancak eserin sahibi ile yapacağı sözleşmeye göre mali hakları kullanabilir.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde 18’in Açıklaması
Eser Sahibinin Mali Hakları ve Kullanımı
Madde 18, eser sahibinin mali haklarını koruma altına alan temel düzenlemelerden biridir. Eser üzerindeki mali hakların kullanımı, genel olarak sadece eser sahibine aittir. Ancak bazı durumlarda, işin niteliği ve özel sözleşmeler doğrultusunda bu hakların kullanımı başka kişilere veya kurumlara geçebilir.
Memur, Hizmetli ve İşçilerin Eserleri
Madde, bir memur, hizmetli veya işçinin görevini ifa ederken ortaya çıkardığı eserlerin üzerindeki hakların, genellikle bu kişileri çalıştıran işveren veya kurum tarafından kullanılabileceğini belirtmektedir. Örneğin, bir çalışan, iş sözleşmesi kapsamında bir yazılım geliştirirse, bu yazılım üzerindeki mali haklar çalıştıran şirketin olur. Aynı durum tüzel kişilerin uzuvları (örneğin bir derneğin yönetim kurulu) için de geçerlidir.
Yapımcı ve Yayımcıların Hakları
Yapımcılar veya yayımcılar, bir eseri ticari olarak değerlendirmek için eser sahibinden mali hakları devralmalıdır. Bu haklar, ancak eser sahibiyle yapılan yazılı bir sözleşme çerçevesinde kullanılabilir. Bu hüküm, eser sahibinin haklarının korunmasını ve yapımcı/yayımcı ile eser sahibi arasındaki ilişkinin yasal bir temele dayanmasını sağlar.
Uygulamadaki Önemi
Madde 18, eser sahiplerinin mali haklarının ihlal edilmesini önlemek için kritik öneme sahiptir. Özellikle yaratıcı sektörlerde (örneğin yazılım geliştirme, sinema ve müzik), bu düzenleme işverenlerin ve eser sahiplerinin haklarını net bir şekilde ayırmaktadır.
Sonuç
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde 18, eser sahiplerinin mali haklarının korunması ile ilgili kapsamlı bir çerçeve sunmaktadır. Bu madde, eser sahibinin haklarını önceliklendirirken, işveren ve yapımcı/yayımcı gibi diğer tarafların haklarının da açık bir şekilde düzenlenmesini sağlar.
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.5846.pdf
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/701361
https://www.emrekurt.av.tr/blogs/2021/04/02/eser-mali-haklar/
Anahtar Kelimeler:
#FikirveSanatEserleriKanunu #Madde18 #MaliHaklar #EserSahibi #YapımcıHakları #HizmetliEserleri #TelifHakları #TürkHukuku #EserHakları #SEO