FSEK Madde 26 – Mali Hakların Süreleri
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde 26, eser sahibine tanınan mali hakların süresini ve bu hakların korunmasının sınırlarını düzenler. İşte FSEK mali hak süreleri ile ilgili detaylar:
Madde 26 Sadeleştirilmiş Metin
1. Mali Hakların Süresi:
Eser sahibine tanınan mali haklar belirli bir süre ile sınırlıdır. Bu süre sona erdikten sonra, mali haklar serbest kalır ve herkes tarafından kullanılabilir. Ancak, 46 ve 47. maddelerde belirtilen durumlar bu kuralın istisnasıdır.
2. Eser ve İşlenmelerin Koruma Süreleri:
Bir eserin aslı ile ondan işlenerek üretilmiş eserlerin koruma süreleri birbirinden bağımsızdır. Bu durum, anonim eserler gibi özel nitelikli eserler için de geçerlidir.
3. Aleniyet ve Koruma Süresi:
Eserin koruma süresi, eserin kamuya sunulmasından (aleniyet kazanmasından) önce başlamaz. Forma veya fasiküller halinde yayımlanan eserlerde son forma veya fasikülün yayımlandığı tarih aleniyet tarihi olarak kabul edilir.
4. Koruma Süresinin Hesaplanması:
• Aleniyet kazanan eserlerde koruma süresi, eserin aleniyet kazandığı yılın sonundan itibaren başlar.
• Eser sahibinin ölümünden itibaren başlayan koruma süreleri, ölüm tarihini takip eden yılın ilk gününden itibaren hesaplanır.
• Birden fazla eser sahibi olması durumunda, koruma süresi, hayatta kalan son eser sahibinin ölüm tarihini takip eden yılın ilk gününden itibaren başlar.
Madde 26’nın Detaylı Analizi
1. Mali Hakların Süre Sınırlaması
FSEK mali haklar, eser sahibine ekonomik haklar sağlasa da bu haklar ömür boyu sürmez. Süre dolduktan sonra eser, herkesin kullanımına açık hale gelir. Örneğin, klasik müzik eserlerinin çoğu bu koruma süresinin sona ermesiyle kamu malı haline gelmiştir.
2. İşlenmiş ve Orijinal Eserlerin Süreleri
Bir eserden türetilmiş işlenmiş eserlerin koruma süreleri, orijinal eserin koruma süresine bağlı değildir. Örneğin, bir romanın koruma süresi sona erse bile, bu romandan uyarlanan bir filmin koruma süresi ayrı olarak değerlendirilir.
3. Aleniyet ve Koruma Süresi İlişkisi
Eserin koruma süresi, eserin kamuya sunulmasıyla başlar. Eğer eser birden fazla formadan (örneğin fasiküller veya bölümler) oluşuyorsa, son formanın yayımlandığı tarih aleniyet tarihi kabul edilir. Örneğin, bir ansiklopedinin her cildi için koruma süresi, cildin yayımlandığı tarihten itibaren başlar.
4. Ölümden Sonra Koruma Süresi
Eser sahibinin ölümünden sonra başlayan koruma süresi, ölüm tarihini takip eden yılın ilk gününde başlar. Birden fazla eser sahibi varsa, son hayatta kalan eser sahibinin ölüm tarihi esas alınır.
FSEK Madde 26’nın Önemi
FSEK mali hak süreleri, eser sahiplerinin ekonomik haklarının belirli bir süre korunmasını sağlar. Sürenin sona ermesiyle, eser kamu malı haline gelir ve herkesin kullanımına açılır. Bu düzenleme, eser sahiplerinin ve kullanıcıların hakları arasında denge kurmayı amaçlar.
Anahtar Kelimeler:
#FSEKMaliHaklar #FSEKMadde26 #FikirVeSanatEserleriKanunu #MaliHakSüreleri #TelifHakkıSüreleri #FSEKMadde20-25 #SanatEserleriHukuku
