Teknolojik Önlemleri Etkisiz Kılma Suçu (FSEK Madde 72 Açıklaması)
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun (FSEK) 72. maddesi, eser sahiplerinin haklarını korumak amacıyla kullanılan teknolojik önlemleri etkisiz hale getirmeye yönelik eylemleri suç olarak tanımlar. Bu madde, özellikle dijital ortamlarda eserlerin izinsiz kullanımını önlemek için geliştirilen erişim kontrolü, şifreleme veya çoğaltım kontrol mekanizmalarına yönelik müdahaleleri cezalandırır.
Sadeleştirilmiş Metin (FSEK Madde 72)
Eser, icra, fonogram, yapım ve yayınların korunması için kullanılan etkili teknolojik önlemleri (örneğin erişim kontrolü, şifreleme, çoğaltım kısıtlamaları) etkisiz hale getirmeye yönelik şu eylemleri gerçekleştiren kişiler hakkında 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası uygulanır:
1. Teknolojik Önlemleri Etkisiz Kılmaya Yönelik Ürün ve Araçlar:
• Bu tür ürün veya araçları imal eden, ithal eden, dağıtan, satan, kiraya veren veya ticari amaçla elinde bulunduranlar.
2. Bu Ürün ve Araçların Tanıtımı ve Uygulama Hizmetleri:
• Bu araçların reklamını yapan, pazarlayan, tasarlayan veya uygulama hizmetlerini sunanlar.
Cezası: 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası
Detaylı Açıklama
1. Etkili Teknolojik Önlemler Nedir?
Bunlar, eser sahibinin haklarını korumak için kullanılan dijital veya fiziksel koruma teknolojileridir:
• Erişim Kontrolü: Örneğin, ücretli bir film veya müzik platformuna yalnızca lisanslı kullanıcıların erişebilmesi.
• Şifreleme: Eserin izinsiz açılmasını veya kopyalanmasını önlemek için kullanılan yazılımsal koruma.
• Çoğaltım Kontrolü: CD, DVD veya yazılımlarda izinsiz çoğaltmayı engelleyen sistemler.
2. Hangi Eylemler Suç Sayılır?
a) Ürün ve Araçlara Yönelik Suçlar:
• İmal Etmek: Teknolojik önlemleri kırmak için yazılım veya donanım üretmek.
• İthal Etmek: Yurt dışından bu amaçla üretilmiş araçları getirmek.
• Dağıtmak / Satmak: Bu tür yazılım veya cihazları ticari amaçla dağıtmak veya satmak.
• Kiralamak: Teknolojik korumaları aşan araçları başkalarına kiralamak.
• Ticari Amaçla Bulundurmak: Bu araçları kâr amacıyla elde tutmak.
b) Tanıtım ve Uygulama Hizmetleri:
• Reklam Yapmak: Örneğin, “Netflix şifresini kıran yazılım!” şeklinde reklam yayınlamak.
• Pazarlama: Bu ürünleri internet veya fiziksel ortamda pazarlamak.
• Tasarım Hizmeti: Korumaları aşmak için özel yazılım veya cihaz tasarlamak.
• Uygulama Hizmeti Sunmak: Koruma sistemini aşma hizmeti sunmak (örneğin bir telefonun yazılımını kırmak).
3. Örnek Senaryolar:
• Dijital Korsan Yazılım Satışı: Bir kişinin, ücretli film veya müzik platformlarının güvenlik önlemlerini aşmak için kullanılan yazılımları satması.
Cezası: 6 aydan 2 yıla kadar hapis
• Kırılmış Konsol Yazılımları: Bir oyun konsolunun kopya oyunları çalıştırmasını sağlayan cihazları ithal etmek ve satmak.
Cezası: 6 aydan 2 yıla kadar hapis
• Korsan Yayın Hizmeti: Şifreli spor yayınlarını ücretsiz izlemeye yarayan cihazları kiralamak veya reklamını yapmak.
Cezası: 6 aydan 2 yıla kadar hapis
4. Ceza Hükümleri:
• Hapis Cezası: 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası uygulanır.
• Adli Para Cezası: Bu suç için sadece hapis cezası öngörülmüştür, adli para cezası alternatif olarak sunulmaz.
• Ağırlaştırıcı Unsurlar: Suçun örgütlü şekilde işlenmesi veya ticarî amaçla büyük ölçekte yapılması durumunda daha ağır cezalar söz konusu olabilir.
Sonuç:
FSEK Madde 72, özellikle dijital ortamda korsan faaliyetleri önlemek için önemli bir yasal düzenlemedir. Eser sahiplerinin haklarını korumak amacıyla geliştirilen teknolojilere müdahale edenler ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalır.
#FSEK #TeknolojikÖnlemler #KorsanYazılım #DijitalHaklar #HukukiKoruma #HapisCezası #ŞifreKırma #FSEK72 #FikirSanatEserleri #DijitalHakİhlali
