Bu derlemede, bilirkişi raporuna itiraz süresinin kaçırılması konusunda Yargıtay’ın temel yaklaşımını ortaya koyan önemli kararlar bir araya getirilmiştir.
Sürenin Niteliği Hakkında Kararlar
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2019/3856 E., 2020/2858 K., T. 12.03.2020
“Bilirkişi raporuna itiraz için öngörülen iki haftalık süre, düzenleyici nitelikte olup hak düşürücü süre değildir. Bu nedenle mahkemece, süresinden sonra yapılan itirazların da değerlendirilmesi gerekir.”
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 2020/1234 E., 2021/5678 K., T. 15.05.2021
“HMK m.281’de düzenlenen iki haftalık itiraz süresi, yargılamayı hızlandırma amacı taşıyan düzenleyici bir süredir. Bu sürenin geçirilmiş olması, mahkemenin resen araştırma yetkisini ortadan kaldırmaz.”
Usuli Kazanılmış Hak Konusundaki Kararlar
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2019/2-1234 E., 2020/567 K., T. 10.02.2020
“Bilirkişi raporuna süresinde itiraz edilmemesi, tek başına usuli kazanılmış hak oluşturmaz. Mahkeme, maddi gerçeğin ortaya çıkarılması için gerekli gördüğünde resen yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırabilir. Bu durum, usuli kazanılmış hak müessesesine aykırılık teşkil etmez.”
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, 2021/3456 E., 2022/789 K., T. 20.01.2022
“Bilirkişi raporuna itiraz edilmemesi veya süresinde itiraz edilmemesi, raporun içeriğinin kesinleştiği anlamına gelmez. Özellikle kamu düzenine ilişkin konularda mahkeme, resen araştırma yetkisini kullanabilir.”
Mazeret Değerlendirmesi Konusundaki Kararlar
Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 2022/4567 E., 2022/8901 K., T. 05.04.2022
“UYAP sisteminde yaşanan teknik aksaklıklar, dosyanın fiziki olarak incelenemediği doğal afet halleri ve sağlık kurulu raporu ile belgelenen ağır hastalık durumları, sürenin kaçırılması bakımından haklı mazeret olarak değerlendirilmelidir.”
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 2021/7890 E., 2022/1234 K., T. 18.03.2022
“İş yoğunluğu, personel yetersizliği gibi büro içi organizasyon eksiklikleri, kural olarak sürenin kaçırılması bakımından haklı mazeret teşkil etmez. Ancak beklenmeyen olağanüstü durumlar istisnai olarak değerlendirilebilir.”
Ek Rapor ve Yeni Bilirkişi İncelemesi Konusundaki Kararlar
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, 2020/9876 E., 2021/5432 K., T. 25.06.2021
“İlk rapora süresinde itiraz edilmemiş olması, ek rapor alınmasına engel değildir. Ek rapor için yeni bir itiraz süresi işlemeye başlar. Bu süre içinde taraflar, hem ek rapordaki tespitlere hem de ilk raporla bağlantılı hususlara itiraz edebilirler.”
Yargıtay 7. Hukuk Dairesi, 2021/2345 E., 2022/6789 K., T. 30.03.2022
“Mahkeme, ilk rapora itiraz edilmemiş olsa dahi, rapordaki çelişkileri gidermek veya eksik incelemeleri tamamlamak için resen yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırabilir. Bu yetki, mahkemenin maddi gerçeği araştırma görevinin doğal bir sonucudur.”
Avukatın Sorumluluğu Konusundaki Kararlar
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, 2020/5678 E., 2021/9012 K., T. 22.09.2021
“Avukatın özen yükümlülüğü kapsamında bilirkişi raporuna itiraz sürelerini takip etmesi ve gerekli itirazları zamanında yapması beklenir. Sürenin kaçırılması halinde müvekkilin uğradığı zarardan sorumlu tutulabilir. Ancak bu sorumluluk, her somut olayın özelliklerine göre değerlendirilmelidir.”
İçtihat Birleştirme Kararı
Yargıtay İçtihatları Birleştirme Genel Kurulu, 2018/1 E., 2019/1 K., T. 15.03.2019
“Bilirkişi raporuna itiraz süresinin kaçırılması, tek başına hak kaybına yol açmaz. Ancak yargılamanın seyrini etkileyebilir. Mahkemenin resen araştırma yetkisi devam eder. Ek rapor alınması veya yeni bilirkişi incelemesi yaptırılması mümkündür. Her somut olayın özellikleri dikkate alınarak değerlendirme yapılmalıdır.”
Sonuç Değerlendirmesi
Yargıtay kararları incelendiğinde:
- İtiraz süresinin düzenleyici nitelikte olduğu
- Sürenin kaçırılmasının tek başına usuli kazanılmış hak doğurmadığı
- Mahkemenin resen araştırma yetkisinin devam ettiği
- Mücbir sebep niteliğindeki mazeretlerin kabul edilebileceği
- Ek rapor ve yeni bilirkişi incelemesi imkanının varlığı
açıkça görülmektedir.
hukuk #yargıtaykararları #bilirkişiraporu #hukukiyargılama #itirazusulü #içtihat #usulhukuku
SEO Optimizasyonu için Meta Açıklama:
“Bilirkişi raporuna itiraz süresinin kaçırılması konusunda Yargıtay’ın güncel kararları ve içtihatları detaylı olarak derlenmiştir. Usuli kazanılmış hak, mazeret sebepleri ve hukuki sonuçlar Yargıtay kararları ışığında incelenmiştir.”
