GİRİŞ
Markaların ekonomik hayattaki önemi ve tüketici tercihlerini yönlendirmedeki rolü tartışılmaz bir gerçektir. Bu bağlamda, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) Madde 6/1, markalar arasındaki karıştırılma ihtimalini düzenleyen temel hüküm olarak karşımıza çıkmaktadır.
Karıştırılma İhtimalinin Hukuki Temeli
SMK’nın 6/1. maddesi, tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynı veya benzer olması ve aynı veya benzer mal/hizmetleri kapsaması halinde, tescil edilmiş veya önceki markanın halk tarafından karıştırılma ihtimali olduğu durumlarda, sonraki markanın tescil edilemeyeceğini düzenlemektedir.
Karıştırılma İhtimalinin Değerlendirilmesi
Karıştırılma ihtimalinin değerlendirilmesinde aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurulur:
1. İşaretler Arası Benzerlik
- Görsel benzerlik
- Fonetik benzerlik
- Kavramsal benzerlik
2. Mal ve Hizmetler Arası Benzerlik
- Malların/hizmetlerin niteliği
- Kullanım amacı
- Hedef tüketici kitlesi
- Dağıtım kanalları
3. Önceki Markanın Ayırt Edici Karakteri
- Markanın özgünlük derecesi
- Piyasadaki tanınmışlık düzeyi
- Kullanım yoğunluğu
Yargı Kararlarında Karıştırılma İhtimali
Yargıtay ve bölge adliye mahkemelerinin içtihatlarında, karıştırılma ihtimalinin değerlendirilmesinde “ortalama tüketici” kriteri esas alınmaktadır. Ortalama tüketici, makul düzeyde bilgili, dikkatli ve basiretli kişi olarak tanımlanmaktadır.
Karıştırılma İhtimalinin Önlenmesi İçin Öneriler
Marka Sahipleri İçin:
- Kapsamlı marka araştırması yapılması
- Özgün ve ayırt edici işaretlerin seçilmesi
- Düzenli piyasa takibi
- Gerektiğinde hukuki yollara başvurulması
Tescil Başvurusu Yapacaklar İçin:
- Detaylı ön araştırma
- Profesyonel destek alınması
- Risk analizi yapılması
- Alternatif marka stratejilerinin belirlenmesi
Sonuç
SMK Madde 6/1 kapsamında markalar arasındaki karıştırılma ihtimali, marka hukukunun en temel konularından biridir. Bu konunun doğru değerlendirilmesi, hem marka sahiplerinin haklarının korunması hem de tüketicilerin yanıltılmasının önlenmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
