GİRİŞ
İngiltere’de çalışmak isteyen göçmenler veya İngiltere’de çalışan göçmenleri işe almak isteyen işverenler için iki önemli vize kategorisi bulunmaktadır: “Skilled Worker” (Vasıflı İşçi) ve “Senior or Specialist Worker” (Kıdemli veya Uzman İşçi) vizeleri. Bu iki vize türü benzer isimler taşısa da, önemli farklılıklar içermektedir.
İki Vize Türüne Genel Bakış
Skilled Worker Vizesi, İngiltere’de “vasıflı” bir işte çalışma teklifi alan göçmenler için tasarlanmış bir vize türüdür. Bu işlerin listesi, İngiltere Göçmenlik Kuralları’nın Skilled Occupations (Vasıflı Meslekler) ekinde belirtilmiştir. İş teklifinin, ilgili pozisyon için Home Office tarafından “yetkilendirilmiş” bir Sponsor’dan gelmesi gerekmektedir – yani sponsorun Skilled Worker Sponsor Lisansına sahip olması gerekir.
Senior or Specialist Worker (SSW) Vizesi – daha önce “Intra-Company Transfer” (Şirket İçi Transfer) olarak adlandırılan bu vize, beş “Global Business Mobility” (Küresel İş Hareketliliği) vize türünden biridir. SSW vizesi, yurtdışındaki bir işveren için çalışan ve yurtdışındaki işverenleriyle “bağlantılı” olan İngiltere’deki bir işletmede geçici bir çalışma görevi almak isteyen üst düzey yöneticiler ve uzman çalışanlar içindir. Yine, İngiltere’deki sponsor kuruluşun Home Office tarafından yetkilendirilmiş olması gerekir – yani SSW vizesi için bir Sponsor Lisansına sahip olmalıdır.
İki Vize Arasındaki Benzerlikler
- Sponsor Lisansı Gerekliliği: Her iki vize türü de, sponsorluk yapacak işletmenin geçerli bir Sponsor Lisansına sahip olmasını gerektirir.
- Başvuru Süreci: Sponsor Lisansı başvuru süreci her iki vize türü için büyük ölçüde aynıdır. İşletme, çevrimiçi başvuru formunu doldurmalı, başvuru ücretini ödemeli ve Sponsor rehberinin A Ekinde belirtilen destekleyici belgeleri sunmalıdır.
- Temel Şartlar: Her iki lisans türü de sponsorluk yapacak işletmenin gerçek bir organizasyon olduğunu, İngiltere’de yasal bir faaliyet gösterdiğini, sponsor görevlerini yerine getirmek için insan kaynakları ve işe alım sistemlerine sahip olduğunu göstermesini gerektirir.
- İzin Süresi: Her iki vize türünde de göçmenlerin izni, Sponsorluk Sertifikasında belirtilen başlangıç tarihinden itibaren maksimum beş yıla kadar verilebilir.
- Bakmakla Yükümlü Olunanlar: Her iki vize türünde de göçmenler, İngiltere’ye bağımlı bir partner ve/veya bağımlı çocukları getirmek için başvurabilir.
İki Vize Arasındaki Temel Farklılıklar
- Önceden Çalışma Şartı: SSW vizesinde, göçmen adayının sponsor grup için halihazırda çalışıyor olması gerekmektedir. Buna karşın Skilled Worker vizesinde böyle bir şart yoktur.
- Önceki İstihdam Gereklilikleri: SSW vizesindeki adayların, İngiltere dışında sponsor grup için en az 12 ay çalışmış olması gerekmektedir. Yüksek kazanç sağlayanlar (yıllık en az £73,900) için bu kural geçerli değildir.
- Sponsorluk Sertifikaları: SSW vizesi için başvuranlar, işletmenin yıllık tahsisinden “Tanımsız” bir Sponsorluk Sertifikası alırlar. Skilled Worker vizesindeki adaylar ise İngiltere içinden başvuruyorlarsa Tanımsız, dışarıdan başvuruyorlarsa “Tanımlı” bir Sponsorluk Sertifikası alırlar.
- Uygun Meslek Kodları: SSW vizesi “üst düzey yöneticiler ve uzman çalışanlar” için olduğundan, Skilled Worker vizesine kıyasla daha az meslek kodu için sponsorluk yapılabilir.
- Maaş Eşikleri: Her iki vize türünde de her meslek kodu için “gidişat oranları” aynı olsa da, genel maaş eşiği farklıdır. Skilled Worker vizesi için çoğu meslek kodunda genel maaş eşiği şu anda yıllık £38,700 iken, SSW vizesi için daha yüksek olan yıllık £48,500’dır.
- İngilizce Dil Gereklilikleri: Skilled Worker vizesindeki göçmenlerin, Ortak Avrupa Dil Referans Çerçevesi’nin tüm dört bileşeninde (okuma, yazma, konuşma, dinleme) en az B1 seviyesinde İngilizce dil yeterliliğini göstermeleri gerekmektedir. SSW vizesinde ise İngilizce dil şartı yoktur.
- Ek İstihdam: Skilled Worker vizesindeki göçmenlerin, sponsor olunan rolde çalışmaya devam ettikleri sürece “ek istihdam” yapmasına izin verilir. SSW vizesindeki göçmenler ise sadece 11 Nisan 2022’den önce yürürlükte olan eski kurallar kapsamında Intra-Company rotalarında izin aldılarsa ek istihdam yapabilirler.
- Maksimum Süre Limitleri ve Süresiz Oturum İzni Alma Hakkı: Skilled Worker vizesinde göçmenlerin sahip olabilecekleri izin süresi konusunda bir üst sınır yoktur. Ayrıca bu vize yolu, 5 yıllık bir yerleşim sürecinin ardından süresiz oturum izni (Indefinite Leave to Remain) alma hakkı sağlar. SSW vizesi ise “geçici” görevlendirmeler için olduğundan, toplam izin süresinde bir üst limit vardır ve ne kadar uzun süre kalırsa kalsın yerleşime giden bir yol değildir.
Sonuç
Her iki vize türü de İngiltere’de çalışmak için yollar sunsa da, Skilled Worker vizesi daha kalıcı bir çözüm sunarken, SSW vizesi geçici görevlendirmeler içindir. İşverenler ve göçmenler için hangi yolun daha uygun olacağı, spesifik koşullara ve uzun vadeli hedeflere bağlıdır.
İngiltere’de çalışmak veya çalışan göçmenleri işe almak konusunda daha fazla bilgi için bir göçmenlik uzmanına danışmanız önerilir.