Yurtdışında Yaşayan ve SGK’sı Olmayan Türk Vatandaşları İçin Türkiye’de Sağlık Hizmetleri Rehberi

İçindekiler

1. Giriş
2. Genel Bilgiler
3. İsteğe Bağlı Sigorta (5510 Sayılı Kanun Md. 5/g)
4. Borçlanma Yoluyla Sağlık Hizmeti Alma
5. Genel Sağlık Sigortası (GSS)
6. Turistik Sağlık Hizmetleri
7. Acil Durum Hizmetleri
8. İkili Anlaşmalar ve Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri
9. Başvuru Süreçleri ve Gerekli Belgeler
10. Sıkça Sorulan Sorular
11. Önemli İletişim Bilgileri

Giriş

Bu rehber, yurtdışında yaşayan ve Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamında sağlık sigortası olmayan Türk vatandaşlarının, Türkiye’deki devlet hastanelerinden nasıl ve hangi şartlarda faydalanabileceklerine dair detaylı bilgiler sunmaktadır. Rehber, farklı durumlara göre mümkün olan seçenekleri, başvuru süreçlerini ve gerekli belgeleri içermektedir.

Genel Bilgiler

Türkiye’de sağlık hizmetlerinden faydalanabilmek için genel olarak aşağıdaki şartlardan birinin sağlanması gerekmektedir:

1. Aktif bir SGK sağlık güvencesine sahip olmak
2. İsteğe bağlı sigorta yaptırmak
3. Borçlanma yoluyla geçici süreliğine sağlık hizmeti almak
4. Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamına girmek
5. İkili sosyal güvenlik anlaşmaları kapsamında hizmet almak
6. Turistik sağlık hizmeti olarak ücretli şekilde faydalanmak
7. Acil durumlarda temel sağlık hizmetlerinden yararlanmak

İsteğe Bağlı Sigorta

Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları, Türkiye’de sağlık hizmetlerinden faydalanabilmek için isteğe bağlı sigorta yaptırabilirler.

Kimler Başvurabilir?

• Türk vatandaşı olup yurtdışında ikamet edenler
• Türkiye’de ikamet eden ancak zorunlu sigorta kapsamında olmayanlar

Şartlar ve Kapsam

• En az 1080 gün (3 yıl) isteğe bağlı sigorta primi ödenmiş olması gerekir
• İsteğe bağlı sigortanın hem emeklilik hem de sağlık hizmeti kapsamı vardır
• Primler Türk Lirası cinsinden ve aylık olarak ödenir

Prim Miktarı

• 2024 yılı için isteğe bağlı sigorta prim oranı, prime esas kazancın %32’sidir (bunun %20’si uzun vadeli sigorta kolları, %12’si genel sağlık sigortası primidir)
• En düşük prim tutarı, asgari ücretin %32’si üzerinden hesaplanır
• En yüksek prim tutarı, asgari ücretin 7,5 katının %32’si üzerinden hesaplanır

Başvuru Süreci

1. SGK’nın internet sitesinden veya Türkiye’deki SGK müdürlüklerinden “İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi” temin edilir
2. Gerekli belgelerle birlikte başvuru yapılır
3. İlk prim ödemesi yapılarak sigorta başlatılır

Borçlanma Yoluyla Sağlık Hizmeti Alma

Yurtdışında çalışılan sürelerin borçlanılması yoluyla da Türkiye’de sağlık hizmetlerinden faydalanmak mümkündür.

Kimler Başvurabilir?

• Yurtdışında çalışmış veya ikamet etmiş Türk vatandaşları
• Çifte vatandaşlığı olan Türk vatandaşları
• Yurtdışında çalışmış Türk vatandaşlarının dul ve yetimleri

Şartlar ve Süreç

1. Yurtdışında geçen sürelerin borçlanılması için SGK’ya başvuru yapılır
2. Borçlanma bedeli ödenir
3. Borçlanılan süre, sigortalılık süresine eklenir
4. Borçlanma sonrası SGK kapsamında sağlık hizmetlerinden faydalanılabilir

Borçlanma Miktarı

• Borçlanma tutarı, başvuru tarihindeki prime esas asgari günlük kazanç ile borçlanılacak gün sayısının çarpımının %32’si kadardır
• 2024 yılı için günlük borçlanma tutarı asgari ücret üzerinden hesaplanır

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Borçlanma yapıldıktan sonra en az 3 ay Türkiye’de ikamet edilmelidir
• Borçlanma işlemi tamamlandıktan sonra sağlık hizmetlerinden faydalanılabilir

Genel Sağlık Sigortası (GSS)

Türkiye’ye kesin dönüş yapan veya geçici süreyle gelen Türk vatandaşları için Genel Sağlık Sigortası (GSS) seçeneği bulunmaktadır.

Kimler Başvurabilir?

• Türkiye’ye kesin dönüş yapan Türk vatandaşları
• Türkiye’de ikamet eden ve başka bir sağlık güvencesi olmayan kişiler

GSS Prim Tutarları

• Gelir testi yaptırarak gelir durumuna göre prim ödenir
• 2024 yılı için gelir testi yaptırmayanlara uygulanan standart GSS primi asgari ücretin %3’ü kadardır

Başvuru Süreci

1. İkamet edilen bölgedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na (SYDV) gelir testi için başvuru yapılır
2. Gelir testi sonucuna göre prim tutarı belirlenir
3. SGK’ya GSS tescili için başvurulur
4. Aylık prim ödemeleri düzenli olarak yapılır

GSS Kapsamındaki Hizmetler

• Ayakta tedavi
• Yatarak tedavi
• Acil sağlık hizmetleri
• İlaç ve tıbbi malzeme temini (katkı payı ödenerek)

Turistik Sağlık Hizmetleri

Yurtdışında yaşayan ve Türkiye’de herhangi bir sağlık güvencesi olmayan Türk vatandaşları, turistlere sunulan sağlık hizmetlerinden ücretli olarak yararlanabilirler.

Hizmet Alma Süreci

1. Doğrudan hastaneye başvurulur
2. Pasaport veya kimlik belgesi ibraz edilir
3. Sağlık hizmeti ücretli olarak alınır

Ücretlendirme

• Devlet hastanelerinde turistlere uygulanan sağlık hizmeti fiyat tarifesi üzerinden ücretlendirilir
• Özel hastanelerde her hastanenin kendi fiyat tarifesi geçerlidir

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Turistik sağlık hizmeti alırken sağlık sigortası yaptırmak faydalı olabilir
• Acil durumlar dışında planlanabilir tedaviler için önceden randevu alınması önerilir

Acil Durum Hizmetleri

Türkiye’de bulunan herkes, sağlık güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın, acil durumlarda temel sağlık hizmetlerinden yararlanabilir.

Acil Durum Tanımı

• Hayati tehlike arz eden durumlar
• Ani gelişen hastalıklar
• Ciddi yaralanmalar
• Yoğun ağrılı durumlar

Acil Durumlarda İzlenecek Yol

1. 112 Acil Yardım Hattı aranır veya en yakın sağlık kuruluşuna başvurulur
2. Acil müdahale ücretsiz olarak yapılır
3. Acil durum stabilize edildikten sonra, devam tedaviler için ödeme veya sigorta gerekebilir

Yasal Dayanak

• Acil durumlarda sağlık hizmeti verilmesi 5510 sayılı Kanun ve Hasta Hakları Yönetmeliği kapsamında güvence altındadır

İkili Anlaşmalar ve Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri

Türkiye’nin birçok ülke ile ikili sosyal güvenlik anlaşması bulunmaktadır. Bu anlaşmalar kapsamında, anlaşmalı ülkelerde sosyal güvencesi olan Türk vatandaşları, Türkiye’de sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler.

Anlaşmalı Ülkeler

• Almanya
• Fransa
• Hollanda
• Belçika
• Avusturya
• İsviçre
• İngiltere
• İsveç
• Norveç
• Danimarka
• Kanada (Quebec)
• Çek Cumhuriyeti
• Lüksemburg
• Makedonya
• Karadağ
• Sırbistan
• Bosna Hersek
• Hırvatistan
• Slovenya
• İtalya
• Güney Kore
• Japonya
• Azerbaycan
• Arnavutluk
• Moğolistan
• Gürcistan
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
• Romanya
• Kırgızistan
• Türkmenistan
• Moldova

Sağlık Yardımı Alma Süreci

1. Yaşanılan ülkedeki sosyal güvenlik kurumundan “Sağlık Yardım Belgesi” alınır
2. Bu belge ile Türkiye’deki SGK müdürlüğüne başvurulur
3. SGK tarafından düzenlenen “Sağlık Yardım Hakkı Belgesi” ile sağlık hizmetlerinden faydalanılır

Kapsam ve Süreler

• Her ülke ile yapılan anlaşmanın kapsamı ve şartları farklılık gösterebilir
• Genel olarak geçici ikametlerde acil sağlık hizmetleri kapsam dahilindedir
• Bazı anlaşmalarda planlı tedaviler de kapsama alınmıştır

Başvuru Süreçleri ve Gerekli Belgeler

İsteğe Bağlı Sigorta İçin Gerekli Belgeler

• Dilekçe
• İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi
• Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı veya pasaport
• Yurtdışı ikametgâh belgesi veya yurtdışı adres beyanı
• Banka hesap bilgileri (IBAN)

Borçlanma İçin Gerekli Belgeler

• Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi
• Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı veya pasaport
• Yurtdışında çalışılan süreleri gösteren belgeler (çalışma izni, sigorta kartı, vb.)
• Yurtdışındaki çalışma süresini gösteren Emeklilik Kurumu yazısı

GSS Tescili İçin Gerekli Belgeler

• GSS Tescil Bildirge Formu
• Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı
• İkametgâh belgesi
• Gelir testi sonuç belgesi (varsa)

İkili Anlaşma Kapsamında Sağlık Yardımı İçin Gerekli Belgeler

• Yurtdışındaki sigorta kurumundan alınan sağlık yardım hakkı belgesi (ülkeye göre değişir: S1, BT/7, A/T11, TR/A 3, vb.)
• Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı veya pasaport
• İkametgâh belgesi (geçici veya kalıcı)
• Dilekçe

Sıkça Sorulan Sorular

S1: Yurtdışında yaşayan bir Türk vatandaşı olarak, Türkiye’de sadece tatil süresince sağlık hizmetlerinden faydalanabilir miyim?

C1: Evet, iki şekilde faydalanabilirsiniz: 1) Yaşadığınız ülke ile Türkiye arasında sosyal güvenlik anlaşması varsa, o ülkedeki sağlık sigorta kurumundan “Sağlık Yardım Belgesi” alarak, 2) Anlaşma yoksa, turistik sağlık hizmeti kapsamında ücretli olarak veya özel sağlık sigortası yaptırarak faydalanabilirsiniz.

S2: İsteğe bağlı sigorta yaptırmak için mutlaka Türkiye’ye gelmem gerekiyor mu?

C2: Hayır, isteğe bağlı sigorta başvurusunu yurtdışından da yapabilirsiniz. SGK’nın internet sitesinden başvuru formunu indirip doldurabilir, gerekli belgelerle birlikte posta yoluyla veya Türkiye’deki bir yakınınız aracılığıyla başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz.

S3: Acil bir durumda Türkiye’de hastaneye gittiğimde, SGK’lı olmadığım halde tedavi edilecek miyim?

C3: Evet, acil durumlarda sağlık güvenceniz olup olmadığına bakılmaksızın temel acil sağlık hizmetleri verilmektedir. Ancak acil durum stabilize edildikten sonra, devam tedaviler için ödeme yapmanız veya sigorta kapsamına girmeniz gerekecektir.

S4: Yurtdışı borçlanması yaptıktan ne kadar süre sonra sağlık hizmetlerinden faydalanabilirim?

C4: Borçlanma işlemini tamamladıktan sonra, en az 3 ay Türkiye’de ikamet etmek şartıyla sağlık hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.

S5: GSS primi ne kadar ve nasıl ödenir?

C5: GSS primi, gelir durumunuza göre değişmektedir. Gelir testi yaptırarak gelir durumunuza göre prim ödeyebilirsiniz. 2024 yılı için gelir testi yaptırmaksızın ödenecek standart GSS primi asgari ücretin %3’ü kadardır. Ödemeler aylık olarak SGK’nın anlaşmalı bankalarına, internet bankacılığı üzerinden veya SGK tahsilat veznelerine yapılabilir.

S6: İkili sosyal güvenlik anlaşması kapsamında alınan sağlık hizmetlerinin süresi ne kadardır?

C6: Bu süre, ülkeler arasındaki anlaşmanın içeriğine göre değişmektedir. Genellikle geçici ikametlerde 3 aydan başlayıp 1 yıla kadar uzayabilen sürelerle sağlık yardımı hakkı tanınmaktadır. Kesin süreyi öğrenmek için yaşadığınız ülkenin sosyal güvenlik kurumuna veya Türkiye’deki SGK müdürlüklerine başvurmanız gerekmektedir.

S7: Yurtdışında emekli olan bir Türk vatandaşı olarak, Türkiye’de emekli maaşı almadan sağlık hizmetlerinden faydalanabilir miyim?

C7: Evet, yaşadığınız ülke ile Türkiye arasında sosyal güvenlik anlaşması varsa, o ülkeden emekli olmanız durumunda, ilgili emeklilik kurumundan alacağınız belge ile Türkiye’de sağlık hizmetlerinden faydalanabilirsiniz. Anlaşma yoksa, isteğe bağlı sigorta, GSS veya turistik sağlık hizmeti seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.

Önemli İletişim Bilgileri

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)

• Telefon: +90 312 458 77 77 (Yurtdışı Aramalar İçin)
• E-posta: yurtdisiislemleri@sgk.gov.tr
• Web: www.sgk.gov.tr

SGK Yurtdışı İşlemleri Daire Başkanlığı

• Telefon: +90 312 458 78 94
• Adres: Mithatpaşa Cad. No:7, 06420 Sıhhiye/Ankara

ALO 170 Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi

• Yurtdışından aramalar için: +90 216 170 11 22

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Çağrı Merkezi

• Telefon: +90 312 292 29 29

T.C. Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi

• ALO 184 Sağlık Danışma Hattı (Yurtdışından: +90 312 434 00 84)

---

Not: Bu rehberdeki bilgiler Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Sağlık Bakanlığı mevzuatına dayanmaktadır. Mevzuat değişiklikleri olabileceğinden, güncel bilgiler için resmi kurumlara başvurmanız önerilir. Bu rehber yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve yasal danışmanlık niteliği taşımamaktadır.

Güncelleme Tarihi: Mart 2025