PATENTİ OKUMA VE ANLAMA REHBERİ

Patenti Okuma, Anlama ve İhlal Değerlendirmesi: Türkiye ve AB Mevzuatı Kapsamında Uygulamalı Bir Rehber

Patent belgeleri, teknik ayrıntıların hukuki koruma talepleriyle birleştiği dokümanlardır. Bu belgeleri doğru anlamak; bir buluşun kapsamını tespit etmek, patentin geçerliliğini değerlendirmek ve olası ihlalleri analiz edebilmek açısından kritik öneme sahiptir.

Bu rehberde; Türkiye’deki 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK), Avrupa Birliği uygulamaları ve EPO (Avrupa Patent Ofisi) kararları ışığında patentin nasıl okunacağı, nasıl özetleneceği ve ihlal bakımından nasıl analiz edileceği karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır.

Patenti Okuma: Nereden Başlamalı?

Patent belgesi şu ana bölümlerden oluşur:

Başlık (invention title) Teknik Alan (technical field) Arka Plan (background art) Buluşun Özeti (summary of invention) Açıklayıcı Tanım (detailed description) Çizimler (drawings) İstemler (claims)

İzlenecek Okuma Sırası:

İstemler: Koruma kapsamını belirler. (SMK m. 89/1; EPC Art. 69) Açıklayıcı Tanım ve Çizimler: İstemlerin ne şekilde somutlaştığını anlamaya yarar. Teknik Alan ve Arka Plan: Buluşun teknik problemi ve mevcut çözümlerle karşılaştırılması.

Patenti Özetleme: Teknikten Hukuka Geçiş

Patent özeti hazırlarken izlenebilecek yapı:

Teknik sorun nedir? Buluş bu sorunu nasıl çözüyor? İstemlerde hangi teknik unsurlar korunuyor? Buluşun avantajı nedir?

Örnek Özet:

“Bu patent, X teknolojisinde Y sorununun çözümüne yöneliktir. Buluş, Z özelliği sayesinde bu sorunu ortadan kaldırmakta ve W avantajı sunmaktadır. Koruma kapsamı A, B, C unsurlarına dayanmaktadır.”

Patent Koruma Kapsamı: Türkiye ve AB Yaklaşımı

Türkiye (SMK m. 89)

“Patent koruması, sadece istemlerde açıklanan konulara ve istemlerin açıklama ve çizimlerle yorumlanmasına dayanır.”

Yani: Koruma sadece istemlerle sınırlıdır, açıklamalar ve çizimler yardımcıdır.

AB ve EPO Yaklaşımı

EPC m. 69 ve Protokol uyarınca:

“Patent koruma kapsamı istemler tarafından belirlenir; istemlerin yorumunda açıklama ve çizimler dikkate alınır.”

EPO Kararları:

T 1279/04: Açıklama kısmı, istemlerin anlaşılmasında belirleyici olabilir. T 1646/12: İstemin yorumlanması, açıklama metni bağlamında yapılmalıdır.

Karşılaştırma: SMK 89, EPC m. 69’a oldukça yakındır; ancak Türkiye’de Protokol doğrudan uygulanmaz.

Patent İhlali Türleri: Doğrudan ve Dolaylı

A. Doğrudan İhlal (SMK m. 141/1)

Bir ürün, patentteki istemlerdeki tüm unsurları içeriyorsa doğrudan ihlal oluşur.

Örnek:

Patent: “Bir kahve makinesi; su ısıtıcısı, pompa ve filtre modülünden oluşur.” Ürün: Bu üç bileşeni aynen içeriyor → Doğrudan ihlal.

B. Dolaylı İhlal (SMK m. 141/2)

Patentli buluşu gerçekleştirmeye yarayan araçların üçüncü kişilere sağlanması durumudur.

Koşullar:

Araç, patentin esaslı unsurunu oluşturmalı Sağlayan kişi, kullanıcının ihlal gerçekleştireceğini bilmelidir Ürünler piyasada yaygın şekilde başka amaçla kullanılmamalı

EPO Karşılığı:

Contributory infringement – AB ülkelerince de benimsenmiş bir yaklaşımdır.

EPO Kararları Işığında Koruma Kapsamı Yorumu

T 190/99: Koruma kapsamı sadece dar anlamda değerlendirilmemeli. T 1045/98: Teknik eşdeğerlik uygulanabilir; eş işlevli bileşenler koruma kapsamına dâhil olabilir. Yargıtay 11. HD, 2019/2137 E., 2020/3154 K.: İstemin teknik unsurları dar yorumlanamaz.

İhlal Analizinde Unsur Bazlı ve Eşdeğerlik Yöntemi

İhlal tespiti için adımlar:

Her istem unsuru tek tek belirlenir. Karşı ürün/yöntemle birebir karşılaştırma yapılır. Teknik eşdeğerlik varsa fonksiyonel karşılaştırma yapılır.

Bu yöntem EPO ve birçok AB ülkesinde de uygulanır.

ABD’deki karşılığı: All Elements Rule

Tavsiyeler ve Sonuç

Patentlerin sadece özet veya teknik açıklama kısmına bakarak koruma kapsamı tespit edilemez. İstemler ve açıklama metni bir bütün olarak değerlendirilmelidir. İhlal analizi teknik uzmanlık ve hukuki bilgi gerektirir. Türkiye ve AB uygulamaları genelde paraleldir, ancak terminolojiler ve uygulama düzeyleri açısından farklar vardır.

Bizimle İletişime Geçin

Patent koruması, teknik ve hukuki detayların iç içe geçtiği karmaşık bir süreçtir. Eğer bir patentin kapsamını yorumlama, özetleme veya olası ihlal risklerini değerlendirme konusunda profesyonel destek arıyorsanız, bize ulaşabilirsiniz.

Email: emre@emrekurt.av.tr

WhatsApp: 0551 942 20 34

Uzmanlıkla hazırlanmış teknik-hukuki analizler, marka ve patent davalarında fark yaratır.

Anahtar Kelimeler:

#PatentOkuma #Patentİhlali #SMK89 #EPO #EPC #PatentKorumaKapsamı #İstemAnalizi #Dolaylıİhlal #Doğrudanİhlal #TeknikEşdeğerlik #PatentÖzeti