Brexit’in İngiltere Üzerindeki En Önemli Etkileri
Giriş
Birleşik Krallık, 31 Ocak 2020’de Avrupa Birliği’nden (AB) resmi olarak ayrıldı. Bu süreç, Brexit (Britain + Exit) olarak adlandırıldı ve İngiltere’nin ekonomi, ticaret, göç, seyahat ve hukuk alanlarındaki durumunu köklü bir şekilde değiştirdi.
Brexit’in üzerinden 4 yıldan fazla zaman geçmiş olmasına rağmen, İngiltere ve Avrupa arasındaki ilişkiler hâlâ şekillenmeye devam ediyor. İş dünyası, seyahat edenler ve İngiltere’de yaşayan AB vatandaşları için önemli değişiklikler söz konusu. Bu yazıda, Brexit’in İngiltere üzerindeki en önemli beş etkisini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
1. İngiltere’nin AB ile Ticari İlişkilerinde Değişim
📌 Gümrük vergilerinden muaf olmak için serbest ticaret anlaşmaları yapılsa da, ek bürokrasi ithalat ve ihracat süreçlerini zorlaştırdı.
Brexit öncesinde, İngiltere ve AB arasında gümrük vergisi veya ek prosedür gerektirmeyen serbest ticaret yapılıyordu. Ancak Brexit sonrasında:
✔ İhracat ve ithalat süreçlerine ek bürokratik yükler eklendi.
✔ Araştırmalara göre, Brexit sonrası İngiltere’nin ihracatı %6 ila %30 arasında azaldı.
✔ Özellikle küçük işletmeler, artan maliyetler ve evrak süreçleri nedeniyle zorluklar yaşadı.
Özellikle tarım, otomotiv ve finans sektörleri, Brexit sonrası yeni düzenlemelerle daha fazla etkilendi.
2. Göç Politikalarında Değişiklikler
📌 AB vatandaşlarının İngiltere’ye serbest dolaşım hakkı sona erdi, ancak AB dışından göç arttı.
Brexit öncesinde, Avrupa Birliği vatandaşları İngiltere’ye vizesiz gelip çalışabiliyorlardı. Ancak Brexit ile birlikte:
❌ AB vatandaşlarının serbest dolaşım hakkı kaldırıldı.
✅ Yeni göç politikaları ile AB dışındaki ülkelerden göçmenler için daha fazla fırsat sağlandı.
✔ Sağlık ve bakım sektörlerinde büyük bir iş gücü açığı oluştu.
✔ Çalışma vizeleri için AB dışından gelenlerin oranı arttı.
✔ Uluslararası öğrenciler için vize başvurularında artış gözlendi.
Özellikle Skilled Worker (Nitelikli İşçi) vizesi, İngiltere’ye gelen göçmen sayısını dengelemek için büyük rol oynadı.
3. İngiliz Vatandaşlarının AB Ülkelerinde Serbest Dolaşım Haklarının Kısıtlanması
📌 İngiliz vatandaşları artık AB ülkelerinde serbestçe yaşayamaz veya çalışamaz.
Brexit öncesinde, İngiliz vatandaşları AB ülkelerinde çalışma, yaşama ve eğitim alma hakkına sahipti. Ancak Brexit ile birlikte:
❌ AB ülkelerinde yaşamak için artık vize veya oturum izni almak zorundalar.
❌ 2025’te uygulamaya girecek olan ETIAS (Avrupa Seyahat Bilgi ve Yetkilendirme Sistemi) ile İngilizler, AB ülkelerine seyahat etmek için önceden izin almak zorunda kalacak.
Sonuç olarak:
📉 İngiltere ile AB arasındaki hareketlilik ve iş gücü transferi azaldı.
4. İngiltere’nin Kendi Yasalarını Belirleme Yetkisi
📌 İngiltere, AB’den bağımsız kendi yasalarını belirleme hakkına sahip oldu, ancak birçok AB yasası İngiltere’de geçerliliğini koruyor.
Brexit’in en büyük argümanlarından biri, İngiltere’nin kendi yasalarını belirleme özgürlüğü kazanmasıydı.
✔ İngiltere artık tarım, finans ve sağlık politikalarında kendi düzenlemelerini yapabiliyor.
✔ Örneğin, İngiltere canlı hayvan ihracatını yasakladı ve genetik düzenlemeler konusunda AB’den farklı politikalar uygulamaya başladı.
Ancak birçok AB yasası hâlâ İngiltere hukuk sistemine entegre edildiği için büyük çapta bir değişiklik henüz yaşanmadı.
5. İngiltere’nin Ekonomik Büyüklüğündeki Küçülme
📌 Brexit sonrası İngiltere ekonomisinin uzun vadede %4 küçülebileceği tahmin ediliyor.
Brexit öncesinde İngiltere, AB bütçesine yıllık yaklaşık 18,3 milyar sterlin katkıda bulunuyordu. Brexit sonrasında:
✔ Bu ödeme kesildi, ancak İngiltere, AB ile bazı ortak projeleri finanse etmeye devam ediyor.
✔ Brexit’in getirdiği ek ticaret maliyetleri ve yatırım azalışı nedeniyle ekonomide küçülme öngörülüyor.
Özellikle uluslararası şirketlerin bazı ofislerini Avrupa’ya taşıması, İngiltere’nin finans sektörünü olumsuz etkileyen faktörlerden biri oldu.
Sonuç
Brexit, İngiltere ve Avrupa Birliği arasındaki ticari, ekonomik ve sosyal bağları büyük ölçüde değiştirdi. İhracatın azalması, göç politikalarının değişmesi ve İngiltere’nin ekonomik büyüklüğündeki daralma gibi etkiler uzun vadede daha net hissedilecek.
Özellikle iş dünyası, serbest dolaşım hakkının sona ermesi ve yeni ticari düzenlemeler nedeniyle Brexit sonrası döneme uyum sağlamak zorunda kaldı. Önümüzdeki yıllarda İngiltere’nin bu yeni düzenlemelerle nasıl bir ekonomik ve politik strateji izleyeceği büyük merak konusu olmaya devam ediyor.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Sıkça Sorulan Sorular (SSS) – Brexit ve İngiltere Üzerindeki Etkileri
1. Brexit sonrası İngiltere’den AB ülkelerine seyahat etmek için vize gerekiyor mu?
Hayır, İngiltere vatandaşları kısa süreli turistik veya iş seyahatleri (90 güne kadar) için AB ülkelerine vizesiz giriş yapabiliyor. Ancak 2025’te yürürlüğe girecek olan ETIAS sistemi ile İngiliz vatandaşları seyahat öncesinde online bir izin almak zorunda kalacaklar.
2. Brexit sonrası İngiltere’den Avrupa’ya taşınmak isteyenler için yeni kurallar neler?
Artık İngiltere vatandaşlarının AB ülkelerinde yaşamak veya çalışmak için vize veya oturum izni alması gerekiyor. Her AB ülkesi kendi göç politikalarını uyguluyor ve başvuru şartları ülkeye göre değişebiliyor. Örneğin:
• Almanya ve Fransa gibi ülkeler, İngiltere vatandaşları için çalışma vizesi ve oturum izni istiyor.
• İspanya ve Portekiz gibi ülkeler, emekliler ve yatırımcılar için özel oturum programları sunuyor.
3. Brexit, İngiltere’de oturum izni olan AB vatandaşlarını nasıl etkiledi?
İngiltere, Brexit sonrası AB vatandaşlarının serbest dolaşım hakkını kaldırdı. Ancak, 31 Aralık 2020’den önce İngiltere’de yaşayan AB vatandaşları için EU Settlement Scheme (AB Yerleşim Programı) oluşturuldu.
• Pre-Settled Status (Geçici Oturum İzni): 5 yıl boyunca İngiltere’de yaşama ve çalışma hakkı verir.
• Settled Status (Kalıcı Oturum İzni): 5 yıl boyunca İngiltere’de yaşamış olanlara süresiz oturum hakkı tanır.
Bu statülere sahip olmayan AB vatandaşları, artık çalışma veya öğrenci vizesi alarak İngiltere’ye gelebiliyor.
4. İngiltere’de şirketi olan bir kişi Brexit sonrası Avrupa’ya nasıl ihracat yapabilir?
İngiltere’den AB’ye ihracat yapmak artık ek gümrük vergileri, beyanname prosedürleri ve lojistik süreçleri gerektiriyor. Şirketlerin:
• EORI numarası (Economic Operators Registration and Identification) alması gerekiyor.
• Gümrük beyannamesi doldurması gerekiyor.
• AB ülkelerindeki KDV süreçlerine uyum sağlaması gerekiyor.
Özellikle küçük işletmeler, bu ek bürokratik yükler nedeniyle AB pazarına ihracat yaparken zorlanabiliyor.
5. İngiltere’de öğrenci olarak okumak isteyenler için Brexit sonrası değişiklikler neler?
Brexit sonrası AB vatandaşları da artık uluslararası öğrenci statüsünde değerlendiriliyor. Bu nedenle:
• AB öğrencileri artık İngiltere’deki üniversitelerde “home fee” (yerel öğrenci ücreti) yerine uluslararası öğrenci ücreti ödüyor.
• AB vatandaşları artık İngiltere’de öğrenci vizesi almak zorunda.
• Erasmus programı yerine İngiltere kendi öğrenci değişim programı olan “Turing Scheme”i başlattı.
6. İngiltere’de oturum izni olan kişiler AB ülkelerine vizesiz seyahat edebilir mi?
İngiltere’de oturum izni (BRP – Biometric Residence Permit) olan kişiler, vatandaşlık statülerine bağlı olarak AB ülkelerine vizesiz veya vizeyle seyahat edebilir.
• Eğer vizeye tabi bir ülkenin vatandaşıysanız, AB’ye seyahat etmek için Schengen vizesi almanız gerekir.
• Eğer İngiltere vatandaşıysanız, kısa süreli ziyaretler için AB ülkelerine vizesiz giriş yapabilirsiniz.
7. İngiltere vatandaşlığı almak isteyenler için yeni kurallar neler?
İngiltere vatandaşlığına başvurmak için temel gereklilikler:
• En az 5 yıl boyunca İngiltere’de yaşamış olmak.
• Indefinite Leave to Remain (ILR) veya Settled Status sahibi olmak.
• Son 5 yılda her yıl en fazla 450 gün yurt dışında bulunmuş olmak.
• İngilizce yeterlilik sınavını (B1 düzeyi) geçmek.
• Life in the UK testini geçmek.
Brexit sonrası vatandaşlık başvurularında büyük bir değişiklik olmamış, ancak AB vatandaşlarının başvurularında artık yerleşik statülerini kanıtlamaları gerekmektedir.
8. Brexit sonrası İngiltere’de çalışma vizesi almak zorlaştı mı?
Evet, çünkü artık AB vatandaşları da İngiltere’de çalışmak için vize almak zorunda. En yaygın çalışma vizesi türleri:
• Skilled Worker Visa (Nitelikli İşçi Vizesi): Belirli meslek gruplarında çalışanlara yöneliktir. İşveren sponsorluğu gereklidir.
• Global Talent Visa: Alanında uzman bilim insanları, mühendisler ve akademisyenler için uygundur.
• Start-up ve Innovator Visa: İngiltere’de iş kurmak isteyen girişimciler için sunulan vizelerdir.
9. Brexit sonrası İngiltere’de ev almak isteyen yabancılar için kurallar değişti mi?
Hayır, Brexit sonrası İngiltere’de yabancıların mülk satın alma hakları değişmedi. Ancak:
• AB vatandaşları artık İngiltere’de yaşamak için ek vize süreçlerinden geçmek zorunda.
• İngiltere’de uzun vadeli yaşamak isteyenler oturum izni almak zorunda.
10. İngiltere’nin AB ile serbest ticaret anlaşmaları Brexit sonrası devam ediyor mu?
İngiltere, AB ile serbest ticaret anlaşması (Trade and Cooperation Agreement) imzaladı. Ancak bu anlaşma:
• Gümrük vergilerini kaldırıyor, ancak büyük ölçüde ek bürokrasi gerektiriyor.
• Hizmet sektörü (finans, hukuk vb.) eskisi kadar kolay işlem yapamıyor.
11. İngiltere’nin ekonomisi Brexit sonrası nasıl etkilendi?
✔ İngiltere’nin ihracatı bazı sektörlerde %30’a kadar azaldı.
✔ Uluslararası firmalar Londra’dan Avrupa’ya taşınmaya başladı.
✔ İngiltere ekonomisinin uzun vadede %4 oranında küçülmesi öngörülüyor.
Sonuç
Brexit sonrası İngiltere’de ticaret, göç, seyahat ve vatandaşlık hakları büyük değişikliklere uğradı. AB vatandaşları artık İngiltere’de çalışmak veya yaşamak için vize almak zorunda, İngiltere vatandaşları ise AB’de serbestçe dolaşamıyor. İş dünyası için gümrük kontrolleri, artan bürokrasi ve yeni ticaret anlaşmaları önemli faktörler haline geldi.
Brexit’in tam etkileri hala hissedilmekte olup, önümüzdeki yıllarda İngiltere’nin ekonomik ve siyasi politikalarında daha fazla değişiklik yaşanması bekleniyor.
📌 İlgili Hashtagler:
#Brexit #İngiltereTicaret #İngiltereEkonomisi #ABdenAyrılık #İngiltereGöçmenlik #SeyahatKısıtlamaları #İngiltereVize #UKVisa #UKImmigration